fol. 12v [Päpste]
fol. 13r [Kaiser]
*quema Clotarius rex Suessionis cum gloria sepelivit. Circa huius tempora Sanctus Remigius obiit, qui LXXII annis Remensemb rexit ecclesiama.
551
552
553
554
555
556
557
DLI.
DLVIII. Pelagius (I.)c natione Romanus ex patre Iohanne sedit annis IIII, mensibus X, diebus XVIIId, et cessavit mensibus IIIe, diebusd XXV. Hic constituit, ut heretici velf scismatici per seculares potestates punirenturg. Hoc tempore beatus Brandanus in Scotiah clarus habetur. Isteij papa culpatus fuit de morte Vigilii papek; sed coram omni populo tangendo cruceml et evangeliumm se purgavit. Huius tempore ossa protomartyrisn Stephani sunt Romam delata et cum Sancto Laurentio in una tumba collocataj.
558
559
560
561
DLXII. Iohannes (III.)o natione Romanus ex patre Anastasio sedit annis XII, mensibusp XI, diebus XXVIIp, et cessavit mensibus X et diebus IIIq. Hic reparavit et restauravit cimiteria sanctorum martyrum. Hiis temporibus Fortunatus poeta, vir egregiusr et ingenio clarus, de Italias Turonis veniens, gesta beati Martini episcopit conscripsit et demum in Pictaviensem episcopum est ordinatus. Eodem tempore beatus Maurus Sanctiuv Benedicti discipulus, quiv de Italiaw Gallias venerat, post laudabilem vitam monasticamx migravit ad Christum, ety prope Parisius quiescit tumulatusy. Hoc tempore ante adventum Longobardorumz in Italiama igneeb acies in celo vise sunt, de quibus scripsitc beatus Gregorius in omelia: Erunt signad. Iohannes vero papa postquam perfecit ecclesiam apostolorum Philippie et Jacobi in urbe et dedicavit eam. Sepultus est in basilicaf beati Petri apostoli. Germanusg Parisiensis episcopush circa hec tempora claret. Qui cum egrotaret, iussit ex opposito sui in muro sculpi V. Kal. Maii. Cuius scripture causam post mortem ipsius, que tali die evenit, constitit sibi divinitus fuisse revelatami. Sepultusque est in ecclesia que usque hodie dicitur ad Sanctum Germanum dej Pratisg.
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
DLXVI. Iustinus (II.)a imperavit annis XI. Narses patriciusb postquam Iustinoc Augustod regem Gothorum in Italiae superavit, Sophie Auguste Iustini coniugis minis perterritus, ad Longobardos se mutavit eosque in Italiamf introduxit. Nam cum gens Lombardorumg habitaret in Pannonia, Narsesh cum Alburoi, qui tunc fuit rex ipsorum, et cum Rothorioj successorek ipsius sic facti sunt amici, quasi essent germani, et inierunt consiliuml, quomodo regnum Italicumm a Iustino imperatore et eius successoribus eripere possent. Quod et factum est, et absolutum est regnum Italicumn a iugo Constantinopolitano, et ab illo tempore Romani pero patricios ceperunt dominari, et factum est regnum Italiep habitatio Lombardorumq; qui Mediolano, Ticinor, Brixia et Pergamo depopulatis, ibidem prius habitare ceperunt. Post Rothariums regnavit Gisulfust et Erberectus, cui Erberecto successit rex Lombardusu, et Lombardo successit Grimualdusv, et illius filius Romualdus Samnitibus imperabat. Illis temporibus Lombardiw licet essent baptizati, nichilominus colebant idola sicut arbores et etiam more bestiali simulacrum vipere, a quo errore vir Sanctus Barbatus nomine Beneventanus episcopus ipsos retraxit. Nam et arborem, quam colebant, succiditx et simulacrum vipere aureum in calicem commutavit. Post in Lombardorumy regno successit Arstulfus rex, contra quem venit rex Pipinus ex Francia vocatus per papam, sicut ostenditur, ubi agitur de Pipinoz. Istius Romualdi temporibus corpusa beati Bartholomei de Indiab primo pervenit in insulam Lipparimc, post in Beneventum translatum est. Huiusd tempore Armeni fidem Christianamc receperuntd. Eo tempore Lombardie comam capitisf tondebant, et hoc a cervice usque ad occipitium. Nam cervicem usque ad occipitiumg radentes nudabant, capillos a facie usque ad os dimissos habebant. Vestimenta erant larga eth longah et maxime linea, qualia Frisones habere solenti. Calige vero erant eis dependentes usque ad pollicem, laqueis corrigiarum hinc inde ligatej. Iustinusk vero imperator, qui fuit vir catholicus, in maiori pace dies suos finivisset, si ad consilium uxoris sue Narsem suum patricium non turbasset. Ex omnil parte bella Iustino insurrexerunt, postquam Narsesm, qui multum timebatur, a Iustino recesseratkn.
DLXX4. Benedictus (I.)k natione Romanus ex patre Bonifaciol sedit annis IIII, mense I, diebus XXVIIIm, et cessavit mensibus III et diebus X. Huius tempore Lombardin invaserunt totam Italiamo comitante multa fame et mortalitate; in quibus laboribus et afflictionibus idem Benedictus papa mortuus est et sepultus in basilica Sancti Petri.
574
575
576
577
578
579
DLXXVIII. Tiberiuso imperavit annis VII. Tempore huius Longobardi Italiamp magna manu ceperunt et depopulati sunt eam. Gothi, qui erant pagani etq heretici, facti sunt Christianiq. Hic christianissimus et in pauperesr piissimus thesauros palatii pauperibus erogabats. Et cum ipsum Augusta eo quod omnes thesauros pauperibus erogarett tamquamu dissipatoremv rei publice argueret, respondit: Confido in Domino, quod fisco nostro non deeritw pecunia, si de hiis, que Dominus nobis contulerit elemosinas faciendo thesauros conquiramus in celo. Et cum transiret per quoddam palatium imperiale, vidit in pavimento tabulam marmoream, in qua erat crux sculptax. Cumque illam tabulam fecisset levari, dicens indignum crucem pedibus conculcari, que in pectoribus et in frontibus hominum debet esse, apparuit sub illa alia tabula eodem modo cruce sculpta. Cumque et illam levari fecisset, apparuit tertia tabula consimilis, et cum imperator ammirando et illam levari fecisset, invenit infinitum thesaurumy.
DLXXX. Pelagius (II.)p natione Romanus sedit annis X, mensibus II, diebus X, et cessavit mensibus VI et diebus XXV. Hic ordinatus fuit absque iussione principis. Eodem tempore Longobardi obsederunt Romam; multaq vastatior ab eis in Italias fuit. Eodem tempore tante pluvie fuerunt, quod omnino dicerentt, utu diluvium inundaret. Et talisv clades fuit, qualem a seculo nullus meminit audivisse. Abw hocw beatus Gregorius in Constantinopolim apocrisarius directus hortatu Leandri Hispalensisx episcopi libros moralium in Iob composuit. Cumy vero Tiberisz ex predictarum pluviaruma abundantia in tantum inundassetb, ut super muros urbem ingrediens, magnam partem regionis occuparet, secum trahens innumeram multitudinem bestiarum maxime serpentium cum uno ingenti dracone; que bestie post diluvium putrefacte ex aeris corruptione maximam mortalitatem hominum induxerunt, ita ut multe domus in urbe vacue remanerent; ex qua clade et Pelagius papa est defunctusyc.
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
DLXXXVI. Mauriciusz imperavit annis XX. Eodem tempore Sanctus Gregorius insignis habetur. Assates adversus Romanos dimicantes auro magis quam ferro pelluntur. Hic fuit vir fide catholicusa et rei publice satis utilis. Qui Persas Armeniamb preliis, incendiis, captivitatec hominum primo imperii anno eius per prefectum suum debellavit. Huius tempore beatus Gregorius archidiaconus in papam eligitur et ipse imperialibus litteris suum affirmavit assensum. Eo tempore in Saphat non longe a Ierusalem tunica Domini inconsutilisd inventa ab epicopis Gregorio Antiochenoe, Thoma Iherosolimitanof et aliis in archa marmorea delata est in Iherusalemg. Anno XIIIIo Mauriciih beatus Gregorius misit in Angliam Augustinum monachum pro conversione Saxonum, qui de novo Britanniami intraverant. Nam Britonesj, dek quibus adhuc Galenses remanserunt, ab Eleutheriol papak diu ante Christiani fuerunt. Tandem imperator Mauriciusm cum beato Gregorio papa discordabat plurimum, adeo ut post multas detractiones, quas pape faciebat, etiam mortem sibi minaretur. Apparuit autem tunc Rome quidam vir in monastico habitu evaginatum gladium habens per civitatem transeundo clamans, eodem anno Mauriciumn gladioo perimendum. Quod imperator percipiens, de malis suis penitens per se et per alios Deum oravit, ut hanc sententiam retractaret. Hiis gestis, audivit in sompniisp vocem dicentemq: Vis utr auts hic aut in futuro iudicio tibi parcam? Et imperator respondit: Amator miserorum Deus, hic michi redde malum meum, ut in futuro parcas. Post Mauriciust in oriente constitutus, cum milites suos au rapinis et furtis cohiberet, nec tamen eis stipendia consueta daret, milites provocati Focam super se contra Mauriciumv in Cesarem creaverunt. Quo audito Mauriciusw inx insulamy quandam fugit ibique cum uxore et duobus filiis per Focam interemptus est. Hic primus ex Grecorum gente Romanoz presedita imperiob. Huiusc tempore apud Daomiumd mulier infantem peperit sine oculis, sinee bracchiise, sine manibus, a lumbis autem erat ut cauda piscis. In Nilo etiam flumine apud insulam Deltam Syrene in specie viri et mulieris ab exercitu Romano visef suntf a mane usque ad meridiemgc.
DLXXXXI. Gregorius (I.)d doctor natione Romanus ex patre Gordiano sedit annis XIII, mensibus VI, diebus X, cepit IIIIo Idus Martiie et cessavit episcopatus mensibus V, et diebus XVI. Hic doctor divinarum scripturarum sollertissimus inquisitor mansuetus. Hic composuit homelias numero XL, Iob et Ezechielem exposuit, registrum pastoralem, Dialogumf et multa alia bona fecit. Hicg propria domo fecit monasterium. Merito terrestris angelus vocatur, quia celestem vitam duxit in terris. In singulis ecclesiis Romane Urbis in remissionem humani generis singulis diebus quadragesimeh statuit fierii stationes devotioni fidelium celebrandas. Et ne erroris antiqui semen de cetero pullularetj, imaginibus demonum capita et membra fecit generaliter amputarik. Et addidit in missa: diesque nostros in tua pace disponas. Et composuit multos libros. Et fecit supra corpora apostolorum Petri et Pauli iugiter celebrari a papa sive a cardinalibus. Hic etiaml instituit per septiformem letaniam placare iram Dei. Septiformis ideo autem dicta est, quia in primo choro fuit omnis clerus, in secundo abbatesm cum monachis, in tertio abbatissen cum congregationibus suiso, in quartop omnes infantes, in quintoq omnes laici, in sextor omnes vidue, in septimos omnes coniugate. Hic primus pontificumt servus servorum Deiu se scripsit. Etv licet scientia et vita fuerit preclarus, multos tamen maxime post mortem habuit detractores, adeo ut propter detestationem ipsius et memorie deletionemw omnes libri sui comburi debebant, nisi Petrus, eiusx diaconus, per Spiritum Sanctum, quem in specie columbe viderat super ipsosy sedisse, libros ipsosz conscripsisse iuramento et mortis sue, quema predixit termino, scilicet legendo in pulpito evangelium, confirmasset. Hocb tempore Iohannesc Alexandrinusc episcopus, qui ob eximiam in Christi pauperes pietatem Iohannes Elemosinariusd dictus est, claruitbv.

591
592
593
594
595
596
597
598
599
600

a–a) fehlt A.

b) Resense B2.

c) über der Zeile B1.

d–d) fehlt C.

e) folgt et B1.

f) et B3.

g) folgt hic sepultus est apud sanctum Petrum A.

h) Stetia B3; Schotia B1.

i) hic C.

j–j) fehlt A.

k) fehlt C.

l) fehlt C.

m) evangelia B1.

n) prothomartiris B1.

o) über der Zeile B1.

p–p) fehlt B2.

q) XII A.

r) ingenuus B1, B2; vita folgt C.

s) Ytalia B1.

t) fehlt A, C.

u) beati C.

v–v) fehlt A.

w) Ytalia B1.

x) manasticam B3.

y–y) fehlt A.

z) Lombardorum A, B2, C; Lambardorum B3.

a) Ytaliam B1.

b) korr. aus iegnee B1.

c) tangit A; scribit B1.

d) folgt in sole. Et B3.

e) Phylippi B1.

f) ecclesia B1.

g–g) fehlt A.

h) folgt beatus B2; folgt sanctus C.

i) revelatum B3.

j) in B1, B2.

a) über der Zeile B1.

b) patritius B1.

c) Iustiniano A.

d) folgt Totillam A.

e) Ytalia B1.

f) Ytaliam B1.

g) Lambardorum B3; Lumbardorum A; Longobardorum C.

h) Narsus B3.

i) Albure B3; Albura A; Arbure C.

j) Rotorio B1.

k) successorem B2.

l) concilium B1.

m) Ytalicum B1.

n) Ytalicum B1.

o) fehlt C.

p) Ytalie B1.

q) Lobardorum B3.

r) Ticia B3.

s) Rotarium B1.

t) Gysippus C.

u) Lumbradus A; Lumbrandus C.

v) Grinualdus B1.

w) Lumbardi B3; Longobardi C.

x) succedit B2.

y) Lumbardorum B3, A; Longobardorum C.

z) Pypino B1.

a) nach India gestellt B1.

b) Yndia B1.

c–c) fehlt B2 (Zeilensprung).

d–d) fehlt A.

e) Lambardi B3.

f) capatis B1.

g) occipientium B2.

h–h) fehlt A.

i) solebant C.

j) ligatis B1, B2.

k–k) fehlt A.

l) folgt enim B1.

m) davor exp. tb B1.

n) folgt Erat enim Narses vir piissimus in religione catholicus, in pauperes munificus, in reparandis sanctorum basilicis studiosus, vigiliis et orationibus in tantum intentus, ut plus supplicationibus ad Deum profusis quam armis bellicis victoriam obtineret C.

k) über der Zeile B1.

l) Bonefacio B2, C.

m) XVIII A, B3, C.

n) Longobardi A, B3.

o) Ytaliam B1.

o) Liberius A, B1, B2, B3.

p) Ytaliam B1.

q–q) korr. aus facti sunt Christiani et heretici B1.

r) paperes B1.

s) erogabant B2.

t) erogare A, B1, B2.

u) davor exp. eo B1.

v) dispensatorem B1.

w) dederit B2.

x) sculta B1.

y) folgt scilicet supra mille auri centenaria inveniens abundantius pauperibus eragavit A.

p) über der Zeile B1.

q) iusta B3.

r) korr. aus vastatione B1.

s) Ytalia B1.

t) folgt omnes C.

u) quod B1, B2.

v) tales B3.

w–w) ad hec B3.

x) Yspalensis B1.

y–y) ) fehlt A.

z) Tyberis B1; folgt fluvius B3.

a) fluviarum B3.

b) abundasset B1, B2, B3.

c) folgt sepultusque est in ecclesia beati Petri C.

z) Mauritius B1.

a) chatholicus B1.

b) davor exp. a mediis B1.

c) folgt episcoporum et A.

d) inconsutibilis A.

e) Anthiooceno B1.

f) Ierosolomitano B1.

g) Ierusalem B1.

h) Omauritii (?) B1.

i) Brittaniam B1.

j) Brittones B1.

k–k) fehlt A.

l) Euleuterio B1.

m) Mauritius B1.

n) Mauritium B1.

o) glodio B2.

p) sopniis B1.

q) dicntem B1.

r) über der Zeile B1.

s) fehlt A, B2, B3.

t) Mauritius B1.

u) über der Zeile B1.

v) Mauritium B1.

w) Mauritius B1.

x) ad C.

y) unsulam B1.

z) Romanum B1.

a) possedit B1.

b) imperium B1.

c–c) fehlt A.

d) Doamum B3.

e–e) fehlt B2.

f–f) fehlt C.

g) folgt Hoc tempore Iohannes Alexandrinus episcopus, qui ob eximiam in Christi pauperes pietatem Iohannes elemosinarius dictus est, claruit B3, C.

d) über der Zeile B1.

e) folgt imperante domno Foca Augusto anno 2. indictione 7. A, B2, B3.

f) Dyalogum B1.

g) folgt in A, B2, B3.

h) XLe B1.

i) fehlt B3.

j) pollularet B3.

k) folgt ut per hoc extirpata radice heretice pravitatis palma ecclesiatice veritatis plenius exaltaretur A, B2, B3, C.

l) fehlt A, B2, B3, C.

m) abbas B3.

n) abbatissa B3.

o) fehlt A.

p) IIIIto B1.

q) Vo B1.

r) VIo B1.

s) VIIo B1.

t) pontifex B1, B2.

u) fehlt B3.

v–v) fehlt A.

w) deletationem B2.

x) doppelt B1.

y) ipsum B3, C.

z) ipsum B3.

a) quam B1.

b–b) fehlt B2, B3, C.

c–c) Johannes Allexandrinus B1.

d) Helemosinarius B1.

*) Fortsetzung von fol. 11v