fol. 11v [Päpste]
fol. 12r [Kaiser]
DI. Symachus natione Sardus ex patre Fortunato sedit annis XV, mensibus VII, diebus XXVIII, et cessavit diebus VII. Hic constituit omni die Dominico et in natalitiis sanctorum Gloria in excelsis Deo canere, et que sequuntur post verba angeli addidita in eodem hymnob. Sub contentione ordinatus estc cum Laurentio uno die, Symachusd in basilica Constantiana, Laurentius in basilica Sancte Marie Maioris; ex qua causa separatus est clerus, et populus divisus est a senatu, et facto Ravenne iudicio coram Theodorico rege, electus est Symachuse et confirmatus. Clodoveus rex Francorum a beato Remigio baptizatur; qui etf Parisius regalem ecclesiam edificavit in honoreg apostolorum Petri et Pauli. Boetius vir consularis in Italiah claret, qui exiliatur a Theodorico rege Italiei, ibique libros sibij de consolatione philosophie edidit. Hoc tempore clarent beatus Remigius, Sanctus Maxentius abbas, Sanctus Leodegarius, Sanctus Arnulphusk, Sanctal Genovefal. Eo tempore Sigismundus rex Burgundie ad honorem beati Mauriciim sociorumque eius apud Agaunum ibidem quiescentium monasterium construxit, multisque possessionibus ditavit. Eodem tempore papa Symachusn, convocatao synodo, ex misericordia constituit predictum Laurentium Nucherinump episcopum. Post paucos annosq criminatur ex invidiar per falsos testes Symachuss, et occulte revocatur Laurentius, et iterato est divisus clerus; ett quidam adherebant Symacho, alii Laurentio. Sed convocatau synodo iterato CCXV episcoporum, expurgatusv Symachusw de crimine falso cum gloria restituitur, Laurentius cum suis condempnatur.
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
DI.
DXVI. Hormisda natione Campanus de civitate Freselonx ex patre Iusto sedit annis IX, diebus XVII, et cessavit diebus VI. Hic clerumy composuit et psalmos erudivit, et Grecos reconciliavit, qui obligati fuerant vinculo anathematis propter Petrum Alexandrinumz episcopuma. Hic postquamb elemosinas multasc pauperibusd erogassete nec non etf basilicis diversa ornamenta contulissete, apud Sanctum Petrum trabem argenteam MXL librarum relinquensg ibidem sepultush quiescit.
516
517
518
519
520
521
522
523
524
DXVIII. Iustinus (I.)a imperavit annis IX. Hic ardore fidei certabat, ut hereticos dissiparet. Quod audiens Theodoricus rex Arianusb Italiec, misit nuntios suos Constantinopolim ad Iustinum imperatorem, mandans, quod nisi ecclesias hereticis restitueret, ipse totam Italiamd devastaret. Post Transmundume Hillericusf Vandalorumg regnum suscepit. Qui sacramento a Transmundo astrictus, ne catholicis in regno suo consuleret, antequam regnum susciperet, episcopos ab exilio revocavit et ecclesias reformavit. Hic Iustinus christianissimus imperator statuit, ut ubique ecclesie hereticorumh catholica religione consecrarentur. Quod cum in Italiai rex Theodoricus Gothus Arianaj heresi pollutus audissetk, Iohannem papam et alios viros consulares in Constantinopolim dirigens, comminatus est, quod nisi Arianisl ecclesiasm restitueret, omnes Christianos per Italiamn gladio perimeret. Qui a Iustino honorifice recepti, ad preces pape et nuntiorum conpatiens neci Christianorum de ecclesiiso Arianorump supersedit. Dum vero hii in itinere demorarentur, Theodoricusq rabieq iniquitatis stimulatus Boetium senatoremr, quem prius exilio relegaverat, et alios viros catholicos gladio trucidavit; Johannem vero papam cum hiis, cum quibus fuerat profectus, postquam redierant in Ravennam ad ipsum, angustia carcerali peremit. Sed hanc ipsius crudelitatem mox animadversio divina secuta est. Nam nonagesimo dies post hoc facinus subita morte defunctus est. Cuiust animam quidam vir sanctus eremita vidit per Iohannem papam in ollam vulcani proici. Ad hunc Iustinum christianissimum misit Hormisda venerabilis papa in Constantinopolim Sanctum Germanum Capuanum episcopum cum multis aliis personis pro revocatione episcoporum, quos Anastasius perfidus eiecerat. Quos nuntios cum grandi letitia clementissimus imperator suscepit. Eodem tempore beata Brigida obiit in Scotia virgo. Circau hoc tempus Hildericus rex Francie propter insolentem et luxuriosam vitam de regno expulsus a suis, octo annis mansit apud Basinum regem Thuringorumv. Quo revocato in suumw dominiumw, Basinax uxor regis Basini Thuringorumy, relicto viro suo, secuta est Hildericumz. Qui ipsam accipiens in uxorem genuit ex ea Chlodoveum; qui post baptizatus per Sanctum Remigium christianissimus effectus est et sanctorum numero aggregatusa. Hoc tempore omnis pulchritudob Antiochenec civitatis per terre motum exterminata estu.
DXXV. Iohannes (I.)ij natione Tuscus ex patre Constantino sedit annis II, mensibus VIII, diebusk XVIIIl, et cessavit diebus VIIIk. C. Huius tempore Francia convertitur ad Christum. Hunc Theodoricus rex Gothorum, quim dominabatur in Italian, misit ino Constantinopolim ad Iustinum imperatorem, sed reversump cum sociis suis carcerali angustia peremit. Quod Deus parvo post tempore acriter punivit. Nam post paucos dies est rex extinctus, cuius animam quidam sanctus eremita vidit per Iohannem papam in ollam vulcani proici. Obiit autem Ravenne in carcere, cuius corpus translatum est Romam et sepultumq in ecclesia beatir Petri.
525
526
DXXVII. Felix (IIII.)s natione Savinus ex patre Constantino sedit annis IIIIor, mensibus II, diebus XIII, et cessavit mense uno et diebus XV. Hic constituit, ut infirmit antet transitum suumu sancto oleou debeant inungiv. Hic patriarcham Constantinopolitanum excommunicavit.
527
528
529
530
DXXVII. Justinianus (I.)d imperavit annis XXXVIIIe. Hunc imperatorem Agapitus papa vir Dei revocavit ab errore Eutichetisf. Hic leges condidit et consummavit libros scilicet Codicem et Digestumg. Belisariush patriciusi mirabiliter de Persis triumphavit, qui de Iudeaj a Iustiniano missus ad Africamk Vandaloruml gentem delevit. Hoc tempore obsessa est Roma a Gothis uno anno in circuitu, sed liberata est am Belisarion patricioo. Aratorp Romane ecclesie subdiaconus, poeta mirabilis, qui actus apostolorum metrice composuit, claretp. Floret Priscianus grammaticus. Hic Justinianus abbreviavit leges Romanorum. Huius temporibus facta est mortalitas apud Constantinopolim. Qua de causa instituta estq solempnitas purificationis beate Marie, que dicitur ypopantir Domino; ypanteses Grece, Latine obviare. Hiis temporibus apud Montem Cassinum post solidariam et artam vitam in cenobio monastico Sanctus degebat Benedictus. Huius Iustianiani temporibus rest publica multum est prosperata tam in Oriente quam in Occidente. Nam licet ipse circa libros esset et leges intentus, per patricium tamen Belisariumu nomine quem ad bella constituit, prospere ubique gessit. Nam postquam Persas incredibili victoria vicit, transivit in Africamv contra Vandalosw, et, ipsis victis, eos Romano imperio subiecit. Transivitquex in Italiamy contra Gothos, qui eam et etiam Romam occupaveruntz, transiensque per Siciliama venit Neapolim. Sed quia cives propter Gothos, qui intus erant, eum recipere noluerunt, ipsamb paucis diebus oppugnans cepit. Qui non solum in Gothos acriter desevit, sed etiam in cives. Nulli enim etati vel sexui parcere voluit. Monasteriorum et clericorum atque aliarum ecclesiarum bona diripuitc. Tandem cum ad urbem Romanam appropinquaret, Gothi qui intus fuerant, nocturno tempore dimissisd portisd urbis apertis versuse Ravennam fugerunt ibique se congregantes, bello campestri omnes victi fuerunt. Belisariusf vero patriciusg victoria habita ad Iustinianum in Constantinopolim rediit regem Gothorum captum secum adducendo. Hiisdemh temporibus tanta fames fuit per totam Italiami, quod matres carnes puerorum suorum comedebant. Eodem tempore floretj Cassiodorus Ravenne senator, postea monachus ornatus scientia et eloquio. Hock etiam tempore Sanctus Herculanus Perusinus episcopus a rege Gothoruml capite truncato moritur. Hicm Iustinanusn postquam mirificum templum ino Constantinopoliop ad honorem Sancte Sophie id est Christi extruxitq, ibidem inr multa pace defunctusrs sepeliturt. Huiusu tempore Iudei cum Saracenis adunati omnes Christianos Cesareev Palestine civitatis interfecerunt. Quod audiens imperator Adamantiumw quendam mittens inx Palestinamx gravem de hoc sumpsit ultionem. Hiis temporibus construitur monasterium Sancti Mauriciiy sociorumque eius a Sigismundo rege Burgundie pro nece filii suiz, quem de consilioa noverce peremeratub.
DXXXI. Bonifatiusw (II.)x natione Romanus ex patre Figivuldoy sedit annis II, diebus XVIz, eta cessavit diebus VIab. Hic constituit, ut clerici sint divisi a laicis in celebratione misse. Etc hic sepultus estd in ecclesia Sancti Petri.
531
532
DXXXIII. Iohannes (III.)e natione Romanus ex patre Proiecto de Celio monte sedit annis II, mensibus IIII, diebus VI, et cessavit diebus VII. Hic dampnavit Anthemiumf Arianumg episcopum. Maurus discipulus Sancti Benedicti sanctitate claret in Gallia.
533
534
535
DXXXVI. Agapitus (II.)h natione Romanus de regionei Johannis et Pauli sedit mensibus XI, diebus XVIII. Hic constituit processiones fieri die Dominico. Hic ad Iustinianum imperatoremj Constantinopolim veniens defunctus est. Cuius corpus Romam translatum in basilicak beati Petri sepultum est.
536
537
DXXXVIII. Silveriusl natione Campanus ex patre Hormisdam episcopo Romano sedit anno I, mensibus V, diebus XI. Hic in exilio interfectus est ab
imperatore. Nam Theodora imperatrix proptern Anthemium episcopum deo heresio condempnatum, quia ipsum restituerep noluit, misitq in exilium in Pontiamr insulam; ibique mortuus est.
538
539
540
DXLI. Vigilius natione Romanus ex patre Johanne sedit annis XVII, mensibus VI, diebus XXVI, et cessavit mensibus III, diebus V. Huius tempore Belisariuss patricius liberavit Romam a captione Gothorum, et obtulit Sancto Petro crucem auream de Wandalorumt spoliis pensantem libras Morituru in exilio in civitate Syracusisuv. Hic ordinavit missam celebrari in ecclesie orientali parte. Huncw quemadmodum et predecessorem suum Theodora imperatrix propter Anthemiumx episcopum Constantinopolitanumy persecuta est, dez mandato ipsius
ductus est in Constantinopolim. Ubi cum nollet Anthemiuma hereticum episcopumy restituere, alaphizatus de ecclesia Sancte Sophie, in quam fugeratb, extrahitur, et misso fune in collo per totam civitatem a mane in vesperam tractus in exiliumc missusd moriture. Hoc tempore inf una urbe Sicilieg constat Theophylum archidiaconum extitisse, qui Christumh et ipsiusi genetricemij abnegando diabolo homagium fecit. Qui post per diabolum ad quod volebat promotusk, ad cor rediens et cum fletu dura penitentia se affligens, mediante beata Virgine Maria, veniaml et gratiaml recuperavit. Hicm Vigilius licet male papatum intraveritn, eo quod cupidus ado pa- patumo anhelassetp, cum esset Silverii pape archidiaconus, propter ipsius consilium Silverius papa ab imperatrice Theodora exilio est relegatus, ut ei in papatu succederet, quia tamen de facto penituit, proq fide exilio estr relegatus ibidem feliciters terminavitt. Huiusm temporeu apud Constantinopolim quinta synodus congregata est sub Iustiniano principe contra Theodorumv et omnes hereticos, qui beatissimamw Mariam tantumx hominemy et non Deum etz hominem genuisse affirmabant. Hoca tempore Sanctus Medardus episcopus Noviomensisb obiita, ...*
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550

a) addit C.

b) ymno B1.

c) fehlt B1.

d) Symacus B1.

e) Symacus B1.

f) etiam B3.

g) honorem C.

h) Ytalia B1.

i) Ytalie B1; fehlt C.

j) fehlt A.

k) Arnulfus B1.

l–l) fehlt B3.

m) Mauritii B1.

n) Symacus B1.

o) convocato C.

p) Micherinum C.

q) dies B3.

r) perfidia C.

s) Symacus B1.

t) fehlt A, B2, B3, C.

u) convocato B3.

v) epurgatus B1.

w) Symacus B1.

x) Friselon B3; Fresdon B1.

y) cerum B1; cerii B2.

z) Allexandrinum B1.

a) doppelt B1.

b) post A.

c) studiose A.

d) fehlt B2.

e–e) erogatas post multarum basilicarum ornamenta A.

f) fehlt B1, B2.

g) decoratam fecit qui A.

h) sepultus est exp. B1.

a) über Zeile B1.

b) Arrianus B1, folgt gestrichen condidit et consummavit libros scilicet codices et digestum Bellisarius patritius mirabiliter B1, korrekte Stelle DXXVIII.

c) Ytalie B1.

d) Ytaliam B1.

e) Transmundus A, B1, B2, C.

f) Illerericus B1.

g) Wandalorum A, C.

h) folgt essent C.

i) Ytalia B1.

j) Arriana B1.

k) audivisset B2.

l) Arrianis B1.

m) fehlt B1.

n) Ytaliam B1.

o) ecclesia B1.

p) Arrianorum B1.

q–q) fehlt B2.

r) Imperatorem B1, B2.

s) folgt ad ipsum C.

t) cum B2.

u–u) fehlt A.

v) Turingorum B1.

w–w) suo dominio C.

x) Basilia C; fehlt A, B1.

y) Turingorum B1.

z) Hyldericum B1.

a) korr. aus agregreatus B1.

b) pulcritudo B1.

c) Antyochene B1.

i) I. über Zeile B1.

j) VIo Id. Iunii über der Zeile B1.

k–k) fehlt B2.

l) VIII B3.

m) tunc A.

n) Ytalia B1.

o) fehlt B1, B2.

p) reversus B2.

q) folgt est C.

r) sancti A.

s) über der Zeile B1.

t–t) infirmante B2.

u–u) suum oleo korr. aus oleo suum B1.

v) ungi B2.

d) über der Zeile B1.

e) XXVIII B1.

f) Euthicis C; Heuticetis B1.

g) Digestam A; fehlt B3.

h) Bellisarius B1.

i) patritius B1.

j) Iuda B2.

k) Affricam B1.

l) Wandalorum A, C.

m) ab B1.

n) Bellisario B1.

o) patritio B1.

p–p) fehlt A.

q) fehlt C.

r) ypapanti A.

s) ypanthase B3 ypanthese A, B1.

t) rex B2.

u) Bellisarium B1.

v) Affricam B1.

w) Wandalos A, C.

x) transivit A.

y) Ytaliam B1.

z) occupaverant B3, C.

a) Cysiliam B1.

b) unleserlich B1.

c) dirupuit B1.

d–d) fehlt B3.

e) fehlt B3.

f) Bellisarius B1.

g) patritius B1.

h) hiis C.

i) Ytaliam B1.

j) floruit C.

k) eodem C.

l) Hunorum A.

m) fehlt A.

n) folgt vero imperator A.

o–o) fehlt B3.

p) Constantinopolim C.

q) exstruxerit B3, construxit A.

r–r) fehlt A.

s) folgt exp. est B1; fehlt C.

t) sepelitus est C.

u–u) fehlt A.

v) Cesare B2.

w) Admantium B2; fehlt C.

x–x) fehlt C.

y) Mauritii B1.

z) fehlt B1, B2, B3.

a) korr. aus concilio B1.

b) perimerat B1; folgt Clodoveus rex Francorum christianissimus Alaricum regem Gothorum Arianum apud Tholosam debellavit. Hoc etiam tempore in pago Parisiensi claret Sancta Genovefa B3, C.

w) Bonifacius B1.

x) über der Zeile B1.

y) Figmuldo B2; Sigmundo B3; Figinuldo B1, C.

z) XXVI A, B3, C.

a–a) fehlt B1.

b) fehlt B2.

c) fehlt B3.

d) fehlt B1.

e) über der Zeile B1.

f) Antemium B1; fehlt B3.

g) Arrianum B1

h) I. über der Zeile B1.

i) folgt sancti A.

j) folgt in A, B3, C.

k) basalica B1.

l) korr. aus Siverius B1.

m) Ormisda B1.

n) fehlt B3.

o–o) hereticum A.

p) rescituere B1.

q) fehlt B2.

r) Portina B2.

s) Bilisarius B2; Balisarius C.

t) Vandalorum B1, B2, B3.

u–u) fehlt A.

v) Siracusis B1.

w) Hic licet fraudulenter papatum habuisset, eo quod existens Silverii pape archidiaconus et in Constantinopoli apocrisarius ipsius, et per ipsius consilium Silverius exilio relegatus fuisset, ut sibi succederet in papatu, quia tamen de facto penituit et imperialibus contra ius noluit obedire preceptis; ipsum A.

x) Anthimium B3; Antimium A.

y–y) fehlt C (Zeilensprung).

z) et de B1.

a) Anthimium B3.

b) confugerat C.

c) folgt Syracusis A.

d) folgt ibidem A; fehlt B3.

e) folgt licet B2.

f) danach u exp. B1.

g) Cilicie B3, A, C; Cycilie B2; Cylicie korr. aus Cycilie B1.

h) ipsum A.

i–i) matrem ipsius A.

j) genitricem B1.

k) fastigium ascendit, tandem C.

l–l) gratiam et gloriam A.

m–m) fehlt A.

n) intravit B1, B2.

o–o) fehlt B3.

p) so Weiland; fehlt A, B1, B2, B3, C.

q) doppeltes pro exp. B1.

r) fehlt B1, C.

s) folgt vitam C.

t) korr. aus terminavnavit B1.

u) folgt ipsius A.

v) unleserlich B1.

w) folgt virginem C.

x) solum A.

y) homines B2.

z) fehlt B1.

a–a) fehlt A.

b) Novieniensis B1; Novianensis B2, Novinenesis B3.

*) Fortsetzung auf fol. 12v