fol. 13v [Päpste]
fol. 14r [Kaiser]
DCI.
601
602
DCI.
603
DCIII. Phocas imperavit annis VIII. Iste seditione militari imperator effectus, Mauricium Augustum nobilem et multos interfecit. Preliaa quoque gravissimab adversus regem Persarum exercitatus est, quibus Romani fortiter debellati plurimas provincias et ipsam Iherosolimamc dimiserunt. Hic concessit beato Bonifatio pape IIIItod templum, quod Pantheon dicebatur, ut consecraretur in honorem beate Marie ete Omnium Sanctorum. Priscus autem Phocef homicidia non sustinens ad Heracliumg in Affricam mittit, ut filium suum Heracliumh contra Phocami mitteret. Quod et factum est. Nam Heracliusj navigio veniens Phocamk vicit.
DCIIII. Savinianus sedit anno I, mensibus V, diebus IX, et cessavit mensibus XI, diebusa XXIb. Hic constituit, ut hore diei per ecclesias pulsarentur. Hic cum beato Gregorio papac post mortemd derogaretd et maxime ipsius liberalitati, et propter hoc egenis manum adiutricem subtraheret; sanctus Gregorius ipsum tere per visumf pro culpa redarguensg et quartog, cum se corrigere nollet, in capite percussit, quo tactu etiam evigilans vexatus in capite expiravit.
604
605
DCVI. Bonifatius (III.)h natione Romanus sedit mensibusi VIII, diebusj XXVIII. Hic constituit, ut nitidus pannus super altare poneretur.
606
DCVII. Bonifatius (IV.)k natione Marsorum de civitate Valeria ex patre Johanne medico sedit annis VIl, mensibus VIII, diebus XIIm, et cessavitmensibus VII, et diebus XXV. Hic obtinuit ab Augusto Phocan imperatore, ut Ecclesia beati Petri apostoli caput esset omnium ecclesiarum, quiao Constantinopolitana primam omnium ecclesiarum se scribebat. Istep Bonifatius papaq templum, quod dicitur Sancta Maria Rotunda, ubi multotiens a demonibus percutiebantur Christiani, rogavit imperatorem Phocamr, ut condonaret ei hoc templum, ita mirabiliter dedicatum ad honorem Cybeless matris deorum et Neptuni dei marini in Kal. Novembris, ut ipse posset dedicare illud ad honorem beate Marie Virginis et Omnium Sanctorum, quod Cesar ei concessit. Et ipse papa cum Romano populo in die Kal. Novembris, illud dedicavit et statuit, ut in isto die Romanus pontifex ibi celebraret missam, et populus accipiat corpus et sanguinem Domini nostri Ihesu Christi , sicut in die natalis Domini et in isto die omnes sancti cum virgine matre Christit Maria et celestibus spiritibus et omnis populus Christianus habeant festivitatemu, et defuncti habeant per ecclesias totius mundi sacrificium sequenti die pro redemptione animarum.
607
608
609
610
611
612
DCXI. Heracliusl cum Constantino filio suo annis XXXI. Huius tempore Sisebustus Gothorum gloriosissimus princeps plurimas Romanorum civitates sibi rebellantes subiecit et Iudeos regnim sui subiectos ad Christi fidem convertit. Tertio anno huius Heracliin imperii Cosdroeo Persarum rex multam partem rei publice Romane cepit, devastavitque Iherosolimamp, et venerabilia loca incendit. Qui populorum captivansq copias una cum patriarcha Zacharia et pretioso ligno Sancte Crucisr in Persidem duxit. Anno autem Eraclii XIIo Cosdroe Persarum rex interemptus est per Heracliums, et tunc populus a captivitate liberatus cum Sancta Crucet revocatus estu. Eodem tempore Machometusv propheta Saracenorum surrexit. Fuit autem magusw, et quia epilepticusx, dicebat ne perciperetur, se tunc loqui cum angelo quotienscumque caderet. Et de principatu latronum pervenit ad regnum. A quodam etiam monacho nomine Sergio apostata ad decipiendum populum informabatur. Hic Heracliusy devicta Persidez cuma gloria rediens, Zachariam patriarcham et omnem populum Christianum captivum Iherosolimamb reduxit et Sanctam Crucemc, quam a Cosdroed receperat, portans, ornatus regio schemate, dum per portam, per quam Christus baiulans Crucem ad passionem exivit, vellet intrare, porta divinitus clauditur eique humiliato rursum ad intrandum aperitur. Et ita Cruce relata, celebritatem exaltationis ipsius instituit fieri annuatim. Hoc tempore floret Isidoruse Hispalensise episcopus, beati Leandri successor. Hic vir eruditissimus librum Etymologiarumf composuit. Cronicag etiam a tempore Hieronymih usque ad obitumi suum conscripsit. Hiis temporibus floruit abbas Sanctus Gallus in Alamanniaj, Sancti Columbani discipulus. Anno imperii Heracliik XVo Saracenosl, qui hactenus sub regno Persarum fuerant, Heracliusm ipsos devictos Romano redditn imperio. Hoc tempore Machometo princeps Saracenorum moritur, post quem Ebier principatur. Heracliusp cum esset autem astronomusq, vidit in astris regnum suum a circumcisa gente esse vastandum, propter quod mandavit regi Francorum, ut omnes Iudeos in regno suo preciperet baptizari. Quod et factum est. Verumr postr inter Romanos et Saracenos bellum inpacabile oritur adeos, quod Heracliust timens de Cruce Domini ipsam de Iherusalemu in Constantinopolim transtulit. Cuius pars magnav anno Domini Mo CCXLVII. ad instantiam Ludoviciw christianissimi regis Francorum Parisius est translata. Eo tempore Aurea sancta claret, quamx Sanctus Eligius monasterio, quod ipse Parisius extruxerat, prefecitx. Anno Heracliiy XXoVIII Saraceni, qui sibi rebellaverant, destructa Iherosolimaz Antiochiama capiunt. Demum Heracliusb hydropicus effectus moritur, Monothelitarumc heresi maculatus, que negat, in Christo fuissed duasd voluntates. Nam ex quo Cruceme Domini in Iherusalemf portaverat, in partibus illis fuerat commoratus, et cum patriarcha Iacobitarum de fide disceptans ab ipso decipitur. Iacobiteg vero sunt Christiani, quos apostolus Iacobush ad fidem convertit, sed male de fide sentiunt. Asserunti quidemj Christum de virgine natum etk in celos ascendisse, sed nequaquam Deum fuisse. Tempore Heraclii regnum Persarum, quod virtute sua excusserat iuguml am Romanis, tunc a Saracenis devictum est. Nam Arabes, pulso rege eorum Hormisda, usque in presens possederunt. Sisebutusn etiam rex Gothorum multas civitates in Hispaniao, quas Romani tenebant, vi occupavit; et ab illo tempore ubique in orbe terrarum incepitp deficere irrecuperabiliter dominium Romanorumi.
DCXIII. Deusdedit natione Romanus exv patre Stephano subdiacono sedit annis III, diebus XX, et cessavit mense I et diebus XVIw. Hic dum quendam oscularetur leprosum, statim a lepra mundatus est.
613
614
615
DCXVI. Bonifatius (V.)x natione Campanus de civitate Neapoli sedit annis V, diebus XIII, et cessavit mensibus VI et diebus XIII. Hic constituit, ut fures ecclesiarum essent anathematizandiy, et ut testamentumz valeret principis iussione, et acolitus reliquias martyrum non audeat levare. Sepultusque est apuda Sanctum Petrum.
616
617
618
619
620
DCXXI. Honorius (I.)b natione Campanus ex patre Petronioc consulic sedit annis XII, mensibus XI, diebus XVII, et cessavit mensibus VII et diebus XVIII. Hic constituit, ut ind omni sabbato ad Sanctum Petrum procederent letanie. Hic etiame clerum salubriterf erudivit acg superh elemosinas, quas cotidie pauperibus distribuebati, largaj manuj multas ecclesias auro argentoque decoravitk. Hoc tempore Anastasius monachus martyrio coronatur. Qui natus in Perside magicas artes puer a patre didicit. Sed mox utl a captivis Christianis nomen Christi didicit, Iherosolimamm petens post baptismum monachus efficiturn, tandem a Sarraceniso captus diversis et gravissimis penis interimitur. Mox quidam demoniacus eius tunicap indutus curatus est. Cuius corpus Heracliusq imperator devictis Persis deducens Romam in monasterio Sancti Pauli ad aquas Salvias collocavit. Hic etiam papa ecclesiam beatir Petri apostoli auro argentoque splendide decoravits et eam tabulis ereist per totum cooperuit. Fecit etiam ecclesiam beate Agnetis, ubiu requiescit, et beati Pancratiiv via Aurelia et Quatuor Coronatorum. Sepultusw est in ecclesia Sancti Petri.
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
DCXXXIII. Severinus natione Romanus ex patre Abieno sedit anno I, et cessavit mensibus IIII, diebusx XXVIII. Hic pontifexy sanctus et benignus fuit, amator cleri et pauperum. Res ecclesiarum et possessiones ampliavitz; sepultusque est apud Sanctum Petrum.
633
634
635
DCXXXVI. Iohannes (IV.)a natione Dalmatia ex patre Venantio Scolastico sedit anno Ib, mensibus IX, diebus XVIII, et cessavit mense I, diebus XIII. Hic thesauris ecclesie distractis multa milia hominum per Istriamc et Dalmatiam a servitute redemit. Sepultusque est ind eccelsia beati Petrid. Hice Anastasii et Vincentii martyrumf et aliorum sanctorum, quorum reliquiasf de Dalmatia et Istriag adducih preceperatih, iuxta fontem Lateranensem in oratorio Iohannis Evangeliste recondidite.
636
637
638
639
640
DCXLI. Theodorusj natione Grecus ex patre Theodoro episcopo de civitate Iherusalemk sedit annis VI, mensibus V, diebus VIII, et cessavit diebus LIIl. Hic constituit benedictionem cerei in Sabbato Sancto. Hic librum penitentialemm composuit. Huius tempore Paulus Constantinopolitanus episcopus Pyrrin successor non tantum vesana sua doctrina, sed etiam persecutione aperta catholicoso cruciat; apocrisarios etiam Romane ecclesie, qui adp correptionem missi fuerant, quosdamq carceribus, quosdam vero verberibus affecit, unde etr ipsum sicuts antecessorem suum papa dampnavitr.
641
642
643
644
645
646
DCXLIII. Constantinus (III.)q inr Italias cum Heraclonat fratre eius imperavit annis XXVII. Iste filius Heracliiu imperatorisv in Siciliaw interfectus est. Sub hoc plurima pars rei publice a Saracenis desolata estx. Pessimus enim in omnibus fuit, nam Martinum papam interfecit. Insuper veniens Constantinusy Romam, deposuit quicquid erat ad ornatum civitatis Rome et asportavit secum in Siciliamz. Anno Constantini VIo Saraceni Africama occupant. Hic Constantinus a Paulo Constantinopolitano deceptus exposuit typum contra fidemb catholicam, nec unam nec duas voluntates seu operationes in Christo esse confitendas. Ob hoc Martinus papa concilium faciens CCorum episcoporum, anathematizavit hereticos Tyriumc, Syrgiumd, Paulum quoque presentis erroris incentorem. Hac de causa papae Martinus de mandato Constantini imperatoris capitur et tandem Cersone, ubi et Sanctus Clemens papa relegatus fuerat, in exilio moritur. Eodem tempore sanctusf Ydocus regis Britannieg filius, regno et mundoh relicto, eremita effectus in pago Pontinoi requievit in Christo. Hic Constantinus imperatorj multosk ortho-[doxorum]*
DCXLVII. Martinustu de civitate Tudertina provincie Tuscie, sedit annis VIv, mense I, diebus XXVI, et cessavit diebus XVIII. Hic dum celebraret missam, spathariusw Olympiix missus est ad occidendum eum. Qui levando gladium statim cecus effectus est. y Hic celebravit Rome concilium, ubi dampnavit pravi dogmatis assertorem Paulum Constantinopolitanumz, falsi nominis patriarcham, propter quod Constantinus imperator ipsum Constantinopolim evocavit. Et inde in exilium Cersonam missus ibi ad Christum feliciter migravit. Cuiusa festum celebratur in vigilia Sancti Martinib Turonensisa.
647
648
649
650

a) bella B3.

b) folgt exp. et ipsam Ierosolimam B1.

c) Ierosolimam B1.

d) folgt pontifici Romano A, B2, B3, C.

e) fehlt B2.

f) Phoche B1.

g) Eraclium B1.

h) Eraclium B1.

i) Phocham B1.

j) Eraclius B1.

k) Phocham B1.

a) et diebus B1.

b) XXV C.

c) pape B1, B3; fehlt C.

d–d) unleserlich B1.

e) cum B2.

f) iussum B3.

g–g) unleserlich B1.

h) über der Zeile B1.

i) annis B3, C.

j) et mensibus B1.

k) IIII. über der Zeile B1.

l) VII B1, B2.

m) XXII C.

n) Foca B1.

o) folgt ecclesia A.

p) isti B1.

q) folgt et Christiani A, B2, B3, C.

r) Focam B1.

s) Sibeles A, B1; Sibelles B2.

t) fehlt B2.

u) festitatem B1.

l) Eraclius B1.

m) regis C.

n) Eraclii B1.

o) Codroe B3; Cosdrue A.

p) Ierosolimam B1.

q) captivas B1.

r) .†. B1.

s) Eraclium B1.

t) .†. B1.

u) fehlt B2.

v) Machomectus B1.

w) korr. aus magnus B1.

x) so Weiland; epilenticus A, B1, B2, C; epileretius B3.

y) Eraclius B1.

z) korr. aus Persida B1.

a) dum B1.

b) Ierosolimam B1.

c) .†. B1.

d) Cordroe C.

e–e) Ysidorus Yspalensis B1.

f) Echimologiarum B1.

g) cronicas B3.

h) Geronimi A; Ieronimi B1.

i) ebitum B1.

j) Almania A; Alemannia C; Alamania B1.

k) Eraclii B1.

l) Saraceni A; Sarracenos B1.

m) Eraclius B1.

n) reddidit B1; fehlt C.

o) Machomec B1; Mahumet C; Magumet B2, A; Magumech B3.

p) Eraclius B1.

q) astronomius B1.

r–r) siquidem A.

s) eo B3.

t) Eraclius B1.

u) Ierusalem B1.

v) folgt post B1.

w) Lodovici B1.

x–x) fehlt A.

y) Eraclii B1.

z) Ierosolima B1.

a) Anthiociam B1.

b) Eraclius B1.

c) Monathelitarum B2, B3, C; Monacellitrarum B1.

d–d) duas fuisse B1.

e) .†. B1.

f) Ierusalem B1.

g) Jacobite B1.

h) Jacobus B1.

i–i) fehlt A.

j) quidam B3.

k) fehlt C.

l) fehlt C.

m) fehlt B2.

n) Sisebustus B2; Sybebutus B3.

o) Yspania B1.

p) cepit C.

v) fehlt B1, B2.

w) XXVI C.

x) über der Zeile B1.

y) anathatizandi B1.

z) estamentum B2.

a) ad B1.

b) über der Zeile B1.

c–c) so Weiland; Petro Mocorsi A, B3, C; Metromorcorsi B1; Metronicorcorsi B2.

d) fehlt B3.

e) fehlt A.

f) pie A.

g) et A.

h) inter A.

i) distribuebant B2.

j–j) fehlt A.

k) folgt hic sepultus est apud Sanctum Petrum B1, B2, B3, C.

l) fehlt B1.

m) Ierosolimam B1.

n) folgt et C.

o) Saracenis B1.

p) tunicam B3.

q) Eraclius B1.

r) sancti B1, C.

s) dedicavit B3.

t) aureis B1.

u) folgt et B3.

v) Pangratii B3; Prancatii B1.

w) sepultusque C.

x) et diebus B1.

y) fehlt A.

z) apliavit B1.

a) IIII. über der Zeile B1.

b) V C.

c) Hystriam B1.

d–d) apud Sanctum Petrum A.

e–e) fehlt A.

f–f) ac aliorum martyrum corpora C.

g) Hystria B1.

h–h) transferens C.

i) perceperat B2.

j) I. über der Zeile B1.

k) Ierusalem B1.

l) III B3, C.

m) penitentiale B1.

n) Pirri B1.

o) Christianos B3.

p) folgt eius C.

q) aliquos A.

r–r) ipse sicut et antecessor ipsius ab Apostolica Sede dampnatus est A.

s) folgt et B2, B3; et über der Zeile B1.

q) über der Zeile B1.

r) de A.

s) Ytalia B1.

t) Yradona A, B1, B2, B3, C.

u) Eraclii B1, Eradii B3.

v) fehlt A, C.

w) Cicilia B2, C; Cycilia B1.

x) fehlt B3.

y) folgt imperator A, B3.

z) Ciciliam B1, B2.

a) Affricam B1.

b) davor exp. ecclesiam B1.

c) Tyrgium B3.

d) Cyrgium C.

e) fehlt B1.

f) fehlt C.

g) Brittanie B1.

h) unleserlich B1.

i) Pontio B3.

j) fehlt C.

k) unleserlich B1.

t) I. über der Zeile B1.

u) folgt exp. natione B1.

v) VII B1-2.

w) spadarius B2, C; spatarius B1.

x) Olimpii B1.

y) davor exp. est B1.

z) folgt exp. episcopum B1.

a–a) fehlt A.

b) folgt episcopi B1.

*) Fortsetzung auf fol. 15r