fol. 10v [Päpste]
fol. 11r [Kaiser]
* In qua Eutychesa Constantinopolitanus abbasb et Dioscorusc Alexandrinusd episcopus, qui dicebant unam verbi Dei et carnise esse naturam, dampnati sunt. Et rursum Nestorius et eius error dampnatus est, et diffinitumf, predicarig in Christo duas naturash et unam personam. Hic Leo Totilam regem Vandalorumi, postquam de Pannonia in Italiamj regressus fuisset et per triennium Aquileiam obsidens cepisset ferro igneque omnino consumptamk, Veronam, Vicentiaml, Brixiam, Pergamum, Mediolanum, Ticinumm diripuisset, Leo papa sanctissimus, ne Romam veniens idem faceret, personaliter adiit ipsum, ubi circa Padum morabatur, et non solum Romanam, sed etiam totius Italien salutem reportavit. Et mirantibuso omnibus barbaris, cur sic honorifice Totilap contra consuetudinem papam recepisset et in omnibus exaudivisset, respondit, quendam vultu terribilem pape astitisse et mortem sibi minasseq, nisi papam in omnibus exaudivissetr. Unde statim de Italias exiens in Pannoniam rediitt. Hic etiam Leo sanctissimus cumu contra Fabianum patriarchamv Constantinopolitanumv et Eutychenw epistolam adx Chalcedonense concilium scripsisset, eandem antequam mitteret epistolam Rome super altare Sancti Petri ponens, et per XL dies ieiuniis et orationibus insistens, rogavit Sanctum Petrum, ut si quid esset in eadem epistola emendandum ad fideiy, propter quamz scripta erata, informationem, ipse dignaretur corrigere etb emendareb. Quod et factum est. Nam in fine XL dierum invenit eandem epistolam in omnibus ad propositum correctamcd etd emendatam, hoc ipsum sibi Petro apostolo revelanteu. Eodeme temporef Sanctus Paulinusg Nolane civitatis episcopus pro cuiusdam vidue filio capto se tradidit et in Africamh deductus fuit, de quo scribit beatus Gregorius in dialogoi.
451
452
453
454
455
456
457
CCCCLI. Marcianusa et Valentinianusb imperaverunt annis VII. Cuiusc initio imperii Chalcedonensed concilium geritur, ubi Eutychen cum Dioscoro condempnatur. Huius etiam anno VI. imperii Theodoricus rex Gothorum cum ingenti exercitu Hispaniame ingreditur. Sancta Genovefa claret Parisius. Sub isto martyrizantur XI M virginum a Hunisf apud Coloniam. Iste Marcianusg imperator apud Constantinopolim, facta suorum contra ipsum conspiratione, peremptush est. Tunc etiam civitas Agrippina et omnes civitates suprai Rhenumj nec non Parisius, Remis, Belvacum, Ambianis, Tungris et pene omnes civitates Gallie, a Hunis sive Vandalisk capte, destructe sunt.
458
459
460
461
462
463
464
CCCCLVIII. Leo primusl imperator imperavit annis XVII. Et Alexandriam et Egyptus errore Dioscorin heretici languens immundo repleta spiritu canina rabie latrat. Per idem tempus apparuit heresis Acephalorumo Chalcedonensep concilium impugnantiumq. Hoc tempore Leo omnes imagines, quas in Urbe Rome invenit, Constantinopolim reportavit ibique eas omnes incenditr. Sub isto Eliseuss propheta transfertur Alexandriamt, et corpus Sancti Marciu Venetias. Istius Leonis tempore Augustulus apud Italiamv imperii regnum invasit. Set Odouacerw Ruthenus generex cum Ruthenis veniens in Italiamxy, capta Ticinoz et omninoa ferro et igne destructa, Orestemb captum in Placentiac decollavit. Augustulusd vero, qui imperium presumpserat occupare, et XV mensibus tantum rem publicam gubernasset, videns quod Odouacere totam Italiamf occupasset, magno metu perterritus, sponte purpuram abiciens imperialem deposuit maiestatem. Et sic Odouacerg Urbemh Romanam ingressus totius Italiei regnumj habuit. Quod per annos XIIII nullo inquietante cum gubernasset, ab orientis partibus veniensk Gothorum rex Theodoricus Italiaml possessurus intravit. Perm idem tempusm Sanctus Mamertusn Viennensis episcopus claruit, qui tres dies rogationum ante Ascensionem Domini statuit ieiunari. Floruit etiamop hiisp temporibus Prosper natione Aquitanicusq beati Leonis pape notarius, qui apud Regium Italie factus episcopusr, doctrina et miraculis claruit ibique honorifice requiescit. Hocs tempore Agimundust rex Lombardorumu cum adhuc esset in Pannonia cum suis, pueros VII iuxta piscinam aquev quos quedam meretrix uno partu ediderat et ad necandum proiecerat, casu invenitw. Cumque scire volens quid esset, in equo sedensx lancea, quam gestabat, revolverety, unus ex pueris hastam regis manu tenuit. Quod rex
ammirans, magnum eumz futurum pronuntians cum diligentia educari fecit. Qui post proptera miram probitatemb in regem electus multa felicitate Lombardos gubernavits.
CCCCLXV. Hilariusj natione Sardus ex patre Crispino sedit annis VI, mensibus III, diebus X, et cessavit diebus X. Hic constituit, ut nullus pontifexk successorem sibi constitueret, et fecit ad Sanctum Laurentium balneum etl monasteriuml, qui etiam ibi sepultus est iuxta corpus eiusdem martyris. Per idem tempus, ut legitur in historia Britonumm, in Britannian regnabat Arturuso, qui benignitate et probitate sua Franciam, Flandriam, Norvegiam, Daciamp ceterasqueq marinas insulas sibi servire coegit. In prelio quoque letaliter vulneratus, secedens ad curandum vulnera, in quandam insulam, deinceps Britonibusr de vita eius usque hodie nulla certitudo habeturs.
465
466
467
468
469
470
CCCCLXXI. Simpliciust natione Tiburtinusu ex patre Castino sedit annis XV, mense I, diebus VII, et cessavit diebus VI. Hic vir beatissimus dedicavitv basilicam Sancti Stephani iuxta basilicam Sancti Laurentii et basilicam Sancte martyris Bivianew, ubi corpus eius requiescit cum IIIIum milibus et CCLVII sanctorum corporibus exceptis parvulis et mulieribus. Hic constituit ad Sanctum Petrum et ad Sanctum Paulum, ut VII presbyteri per ebdomadas manerent propter penitentes et baptizandosx. Et fecit V regiones presbyteris Urbisy dividendas, primam regionem ad Sanctum Petrum, secundam ad Sanctum Paulum, tertiam ad Sanctum Laurentium, quartam ad Sanctum Johannem Lateranensemz, quintam ad Sanctam Mariam Maiorem. Et constituit, ut nullus clericus investituras a laico accipiata. Sepultus est in Vaticanob iuxta corpusc beatic Petri apostoli. Eodem tempore fuit in Britanniad Merlinus vates ex filia regis sanctimoniali et incubo demone natus. Nam mater ipsiuse, regis Demetie filia, inter monachas inf ecclesiaf Sancti Petri degebat in urbe Kaermediug, que asseruit se numquam cognovisse virum. Sed quidam in specie pulcherrima ipsam frequenter deosculans et evanescens et rursum apparens et eam amplectens gravidam reliquit. Et cum rex Britannieh edificium mire magnitudinis construeret, et nocte evanesceret, quod de die edificabatur, ammirans a magis recepit responsum, quod edificium non proficeret, nisi calcina misceretur sanguine alicuius sine patre procreati. Et cum per regnum talis quereretur, Merlinus puer a quodam puero secum contendente talis notificatur; et captus magos mentitos esse dixiti, et ostendensj sub terra voraginem totum absorbentem, mortem evasit.
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
CCCCLXX4. Zenoc imperavit annis XVII. Hic fecit leges plurimas. Leonem Augusti filium interficerere querens pro eo mater eius alium figura similem obtulit ipsumque Leonem clericumd occulted fecit; quiquee in clericatu usque ad tempora Iustini vixit. Per idem tempus corpus beati Barnabe apostoli et evangelium beati Mathei eius stilo scriptum ipso revelante repertum est. Iste Zeno cum Gothis fedusf pacis iniit. Theodoricus puer a patre suo principe Gothorum Zenoni imperatori in obsidem datur. Qui cum Theodoricus XVIII annos habuisset, imperator Zeno rei publice utilitatem prospiciens misit illum cum Gothis gente sua in Italiamg, quam Odouacerh occupatam tenebat. Dum igitur Theodoricus peri Bulgariam et Pannoniam inj Italiamk pervenisset et post magnos labores non longe ab Aquileia in uberrimis pascuis se et suos recrearet, Odouacerlm cum totius Italien viribus ibidem ipsum invadens, contritus est penitus a Theodorico, ita quodm Odouacero cum paucis Romam fugiens, dump a populo non fuisset permissusq Urbem intrare, Ravenne se recepit. Quem Theodoricus post trium annorum obsidionemr peremits, et Romam veniens cum gaudio est receptus. Post Theodoricus omnia quiete tenens regis Francorum filiam duxit in uxorem. Hiis temporibus Hynricust rex Affrice, Arianau heresi maculatus, plus quam trecentis episcopis ecclesias clausitv et ipsos in exilium in Sardiniam misit. Eodem tempore gens Saxonum post multa et duraw bella totam insulam Britanniex possedit. Eoy tempore Sanctusz Germanus Altissiodorensis et Lupus Trecensis ad repellendama heresim Pelagianam in Britanniamb per papam diriguntur. Eodem tempore Fulgentius claret fide et scientiayc.
CCCCLXXXVI. Felix (III.)k natione Romanus ex patre Felice presbytero de regione Fasciolel sedit annis VIII, mensibus XI, diebus XVII, et cessavit diebus V. Hic fecit basilicam sancti Agapiti iuxta basilicam Sancti Laurentii martyris. Hic constituit ecclesias ab episcopo esse consecrandasm. Sepultus estn in basilica Sancti Pauli. Huius tempore venit relatio de Grecia: Petrum Alexandrinumo propter heresim dampnatum ab Acaciop Constantinopolitano episcopo revocatum, quod Sanctus Felix graviter accipiens convocato concilio dampnavit Acaciumq et Petrum. Hocr etiam duos episcopos quos pro predicta causa in Constantinopolim direxit legatos, quia per imperatorem pecunia corrupti fuerunts, convocato concilio dampnavitt.
486
487
488
489
490
491
492
493
CCCCLXLII. Anastasiusd imperavit annis XXVI. Huius tempore Trasbamunduse Vandalorumf rex in Africag catholicas ecclesias claudit, CXXh episcopos in exiliumi inj Sardiniam mittit. Per idem tempus apud Carthaginem Olympiusk quidam priusl episcopus Arianusm Sanctam Trinitatem in balneis blasfemans tribus igneis iaculis, angelo mittente invisibiliter, est combustus. Barrabasn quoqueo episcopus quidamo Arianusp, dum contra regulam fidei quendam baptizans dixisset: Baptizat te Barrabas per Filium in nomine Patris inq Spiritu Sancto, statim aqua, que fuerat ad baptizandum parata, nusquam comparuit. Quod aspiciens qui baptizandus erat, abiit et iuxta morem fidei baptismum suscepit. Huic Hormisda, qui papa Symacho successerat, legatos sollempnes in Constantinopolim dirigens monuit, ut ab heresir Arianas discederet. Qui non solum legatost audire, sed nec videre volens, subito divino iudicio per ictum fulminis interiit. Regnavitqueu tam infeliciter, ut diversorum hostium vallatus agminibus, sepiusv gemensv et merens nullam suorum vindictam meruit audire inimicorum, quia nec iura servavit ecclesiarum, sed hereticis favens, catholicos est persecutusu.
CCCCLXLIIII. Gelasius (I.)u natione Afer ex patre Valerio sedit annis IIIIum, mensibus VIII, diebus XXVIIIv, etw cessavit diebus VIIw. Hic fecit orationes, tractus et hymnos sicut Ambrosius; et prefationem misse composuit: Vere dignum et iustum est cotidiano usu. Huius tempore facta est inventio crypte Sancti Michaelis. Invenitur corpus Sancti Barnabe et cum eo evangelium, quod propria manu in Hebraico Sanctus Matheus scripserat. Avitus episcopus Viennensis Galliam defenditx ab heresi Arianay.
494
495
496
497
CCCCLXLVIII. Anastasius (II.)z natione Romanus ex patre Fortunato sedit anno I, mensibus XIa, diebus XXIIIb, et cessavit diebus IIIIc. Hic constituit, ut nullus clericus pretermitteret officium suum ira vel rancore preter missam. Hic Anastasium imperatorem excommuniucavit. Eo tempore multi presbyteri et clerici se erexerunt contra papam eo, quod communicasset Fontino diaconod Thessalonicensi, qui familiarise fuitf Acaciig dampnatih per ecclesiamh. Et quiai Acaciumj restituerek voluit, licet non potuerit, divino iudicio percussusl estm, quia dum ad secreta nature secessisset, egerendo intestina miserabiliter vitam finivitm.
498
499
500

a) Eutices B1.

b) albas B1.

c) Dyoscorus B1.

d) Allexandrinus B1.

e) korr. aus carnei B1.

f) folgt est B3.

g) predicare B1, B2.

h) davor exp. p B1.

i) Wandalorum C.

j) Ytaliam B1.

k) consumpta B3, C.

l) Vivetiam C; Vincentiam B1.

m) Tycinum B1; folgt et quam plurima alia loca A.

n) Ytalie B1.

o) morantibus B3.

p) Totyla B1.

q) minantem B2-3, A, C.

r) exaudisset B3, A, C.

s) Ytalia B1.

t) folgt et ibi ex nimio potu suffocatus est A.

u–u) Genshericum principem Africe, qui cum magna multitudine per mare Romam veniens et ipsam pene totam vacuam inveniens, quia tam nobiles quam alii propter timorem suum ab Urbe fugerant, rogavit et optinuit, ut in Urbe ab igne et cede abstineret. Qui per 13 dies Urbem spolians per Apuliam et Siciliam ipsas vastando et homines deducendo reversus est in Africam A.

v–v) fehlt C.

w) Euchen B2; Eutichen B1.

x) davor misisset exp. B1.

y) fidem B3.

z) quod B3.

a) erant B2.

b–b) fehlt C.

c) correptam B1.

d–d) fehlt C.

e) Illo C.

f) am Rand nachgetragen B1.

g) Paulus B1.

h) Africa B2; Affricam B1.

i) folgt Huius beati Leonis pape inductu Marcianus Augustus iussit Ch alcedonie convocari concilium, in quo fuerunt 530 episcopi cum chirographo beati Leonis pape, in quo fides ecclesie catholice exposita erat, quam omnes confirmaverunt et approbaverunt. Tunc dampnaverunt Nestorium et Eutychen. Leo autem sanctissimus reparatis vasis sacratis ecclesiarum que a Wandalis fuerant direpta, quievit in pace sepultusque in Sancto Petro A.

a) Martianus B1.

b) Valentianus B1; Valentinus C.

c) huius B1.

d) Calcedonense B1.

e) Yspaniam B1.

f) huius B2.

g) Martianus B1.

h) peremtus B1.

i) contra C.

j) Renum B1.

k) Wandalis A, C.

l) zusätzlich I. über der Zeile B1.

m) Allexandria B1.

n) Discori B2; Dyoscori B1.

o) Ascephalorum A, B1, B2, B3.

p) Calcedonense B1.

q) impugnatio B2.

r) incandit B1.

s) Helyseus B1.

t) Allexandriam B1.

u) Marchi B1.

v) Ytaliam B1

w) Odonacer B1, B2, C; Odofacer B3.

x–x) de extrema Pannonia cum maxima multitudine Herulorum pelliciis induti in Italiam veniens patricium Romanorum Orestem cum exercitu vicit et intra civitatem Ticini conclusit. Sed Odouacer A.

y) Ytaliam B1.

z) Tycino B1.

a) omni B1, B2; fehlt A.

b) Horestum B1.

c) Plantia B2.

d) Augustulum B1.

e) Odonacer B1.

f) Ytaliam B1.

g) Adonacer B1.

h) Urbam B2.

i) Ytalie B1.

j) regimen A.

k) adveniens A, B3.

l) Ytaliam B1.

m–m) eo tempore C.

n) Marmetus B1.

o) fehlt C.

p–p) doppelt B1.

q) Equitanicus B1, B3.

r) folgt in Pannonia cum suis pueros 7 iuxta piscinam B2.

s–s) fehlt A.

t) Augmundus korr aus Augumundus B1; Agmundus C.

u) Longobardorum B3; Longbardorum B1; Lumbardorum C.

v) apud B1, B2.

w) repperit B2, B3, C.

x) sedes B2.

y) fehlt B1.

z) esse B3.

a) fehlt B3.

b) proprietatem C.

j) Ylarus A, B1, B2; Ylarius B3; Hyllarius C.

k) folgt success B1.

l–l) fehlt B1 und folgt unten hinter sepultus est.

m) Bruto B2; Britonensium B3; Brittonum B1.

n) fehlt C; Brittania B1.

o) folgt Cartarus B3; korr. aus Artarus B1.

p) Datiam B1.

q) ceterisque B2.

r) Brittonibus B1.

s) remansit B2-3, A.

t) Symplicius B1.

u) Tyburtinus B1.

v) fehlt B1.

w) Buvane B1.

x) baptizantes B1-2, A, C.

y) fehlt B1-2.

z) fehlt B3, C.

a) recipiat B2-3, A, C.

b) cimiterio B1.

c–c) korr. aus beati corpus B1.

d) Brittania B1.

e) eius C.

f–f) fehlt B3, C.

g) Kaermedui B1.

h) Brittanie B1.

i) danach o exp. B1.

j) ostendit B2.

c) korr. aus Heno B1.

d–d) occulte clericum B1.

e) quinque B2.

f) feodus B3.

g) Ytaliam B1.

h) Edonacer B1.

i) pro B1.

j) fehlt C.

k) Ytaliam B1.

l) Edonacer B1.

m–m) fehlt B3 (Zeilensprung).

n) Ytalie B1.

o) Odonacer B1.

p) folgt propter portarum firmationem A.

q) perpessus C.

r) obsidit B1.

s) pervenit B2.

t) Hinricus A; Heinricus B2, B3; Henricus C; richtig Hunericus

u) Arriana B1.

v) claudit C.

w) korr. (von anderer Hand) aus dira B1.

x) Brittanie B1.

y–y) fehlt A.

z) fehlt C.

a) so Weiland, A; propellendam B1, B2, B3, C.

b) Brittaniam B1.

c) folgt Invenitur et alibi, quod idem Zeno imperator gener Leonis filium suum Leonem pro parricida sibi delatum occidi mandavit, sed mater alium tradidit et filium servavit 16 annis monasterio; et cum edictum esset ab Augusto, ut nemo Leonis nomen nominaret, Augusta psitacum proferri nutrivit et docuit, flebiliter nomen Leonis proferre. Unde cum die Pasche Augustus et Augusta essent cum principibus in convivio, ipsa psitacum proferri iussit, qui clara voce flebiliter cantavit. Cur Leo nate peris? Unde compunctus imperator precibus uxoris et principum filium ad gratiam recepit et secum regnarat B3.

k) über Zeile B1.

l) Falciole B1-2.

m) consecrandos B2.

n) in fügt ein B1, wiederholt am Beginn der nächsten Zeile.

o) Allexandrinum B1.

p) Actasio B1; Occasio B2.

q) Acchatium B1; Acachium B2.

r) hic B1.

s) fuerant B1, B2.

t) folgt Hic constituit, quod accusato dande sunt inducie, ut ad respondendum preparare se possit, et quod accusatores et iudices tales esse debeant, qui omni careant suspicione C.

d) I. über der Zeile B1.

e) korr. aus Trasbamadus B1; Transbamandus B2; Transmabundus B3, C; Transbamidus A.

f) Wandalorum A, C.

g) Affrica B1.

h) unleserlich B1.

i) exilio A, B3.

j) fehlt A, B2 B3, C.

k) unleserlich B1.

l) pius B1, B2; fehlt A, B3, C.

m) Arrianus B1.

n) Barnabas B3.

o–o) korr aus quidam episcopus quoque B1.

p) Arrianus B1.

q) cum C.

r) unleserlich B1.

s) Arriana B1.

t) folgt non B3.

u–u) fehlt A.

v–v) sepens gerens B1.

u) über Zeile B1.

v) V über Zeile nachgetragen B1.

w–w) fehlt C.

x) defendere B2.

y) Arriana B1.

z) über Zeile B1.

a) XII C.

b) XXIIII B2.

c) IX C.

d) dixicono B1, B2.

e) comunis A.

f) erat A.

g) Acchatii B1; Achacio A.

h–h) fehlt A.

i) folgt occulte A.

j) Acchatium B1.

k) revocare A; restituare B1.

l) korr. aus postcussus B1.

m–m) sepultus est apud Sanctum Petrum A.

*) Fortsetzung von fol. 9v