fol. 9v [Päpste]
fol. 10r [Kaiser]
CCCCI.
401
402
403
*Seda Gothi de urbe recedentes Gallam Theodosii principis filiam sororem Arcadiib et Honorii secum auferuntc; quam sibi Athaulfusd matrimonio copulavit, que post rei publice multum utilis fuita.
CCCCIIII. Anastasius (I.)a natione Romanusb ex patre Maximo sedit annis IIc, diebus XXVId. Hic constituit, ut, qui carete aliquo membro, non possit fieri clericus. Florebatf Johannes Chrysostomusg, Orosius historiographusfh. Hic Anastasius constituit, ut quotienscumquei evangelium recitaretur, presbyteri et clerici non sederent, sedj starentj. Et constituit, ut nullus transmarinus ad clericatus honorem susciperetur, nisi quinque episcoporum sigillis designatum exhiberet chirographumk, propterl Manicheosl.
404
405
406
CCCCVII. Innocentius (I.)m natione Albanensisn ex patre Innocentio sedit annis XV, mensibus II, diebus XX. Hic constituit sabbato ieiunium celebrari, quia sabbato Dominus in sepulcro iacuit et discipuli ieiunaverunt. Constitutum fecit de ecclesia et de regulis monasteriorum et de Iudeis et paganis; et multos Catafrigaso invenit, quos exiliop relegavit, et Celestinosq hereticos, et dampnavit eos. Et constituit, ut qui natus fuerit de Christiana, per baptismum nasci denuo debeat. Hic decrevitr ad missam pacis osculum dari. Floret Alexiuss Rome, nobilissimi Romani Eufemiani nomine filius, qui primus in palatio imperatoris fuit. Hic Innocentius statuit oleo ad usus infirmorum ab episcopo consecrato uti, non presbyteris tantumt, sed etiam omnibus aliis Christianis. Hic dampnavit Pelagium in Britanniau cum execrabili sua doctrina exortum, asserentemv hominem sine gratia Dei posse salvari, unumquemque suis meritis propria voluntate ad iustitiam regi, infantes sine peccato originali nasci. Dampnavit et Celestinumw et Iulianum complices Pelagii. Hic fecit ordinationes IIIIor per mensem Septembrem, qui sepultus estx Rome in cimiterio ad Ursum Pileatum V. Kal. Augusti. Hic excommunicavit Arcadiumy imperatorem, quia consensit, ut Sanctus Johannes Chrysostomusz a sede sua, videliceta Constantinopolitanaa pelleretur abb Eudoxiac uxore sua propter predicationem, quam fecerat contra eam, eo quod circa imaginem sue speciei, quam erexerat, mulieres et puellas ludere compellebat; quod Chrysostomusd predicabat vitiume esse idolatrieb.
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
CCCCX. Honoriuse cum Theodosiof iuniore fratris filio imperavit annis XV. Hiis temporibus Gothi Romam ceperunt, Vandalig quoque Hispaniash et Gallias occupant et vastant. Et Rodagius rex Gothorum ab exercitui Romanoj occisus est. Hoc tempore Pelagiusk adversus Christi gratiam erroris sui dogmata predicat, ad cuius dampnationem concilium apud Carthaginem CCC et XIII episcoporum congregatuml estl. Hoc tempore Cyrillus Alexandrinusm episcopus insignis habetur. Hic Honorius filius Theodosii et frater Arcadiin fuit. Cuiuso tempore Heraclianusp quidam cum tribus milibus et septigentis navibus ex Africa Romam tendens occursu comitis Constantiio, quem Honorius bellis prefecerat, sic contrivit, ut solus rapta navi Cartaginemq rediret, ibique peremptusr est. Hiis diebus precipiente Honorio favente Constantio, sopitiss apud Africam hereticis pax ecclesiis redditur. Tunc apud Hipponam florebat Augustinus episcopus. Hiis temporibus apud Bethleem Palestine beatus Hieronymust nonagesimo primo etatisu anno migravit ad Christum. Fuit sane Honorius moribus et religione patri suo Theodosio similis remque publicamv pacatam relinquens. Rome defunctus est et iuxta beati Petri apostoli ecclesiam in mausoleow sepultus est, nullam sobolem relinquensx. Namy due Stiliconisz filie videlicet Maria et Hermantia, una post alteram eius coniugio sociate, utraque Deoa iudicio morte prevenienteb subita ex hac luce virgines migravere. Huiusc temporibus quamvis multa bella surrexerint, tamen vel nullo vel minimo sanguine sunt sedata, hoc clementia Honorii, qua cunctis preminebat, faciente. Nam cum sibi diceretur, cur rebelles non occideret, respondebat: Utinam michi possibile esset, etiam mortuos ad vitam revocaredy.
CCCCXXII. Zosimusf natione Grecus sedit anno Ig, mensibus VIII, diebus XXV, et cessavit diebus XI. Hic constituit, quod servus nullomodo clericus fieret, eth in sabbato sancto cereusi benedicatur. Et ut nullus clericus in publico potum venderetj.
422
423
424
CCCCXXV. Bonifatiusk (I.)l natione Romanus ex patre Iocundo presbytero sedit annis III, mensibus VIII, et cessavit diebus IX. Hic decrevit, ut nulla mulier aut monacha pallam sacratam contingeret altaris autm lavaret, et ut servus aut obnoxius curie non fiat clericus.
425
426
427
CCCCXXV. Theodosiuse iunior cum Valentiniano generof suo imperavit annis XXVIIg. Hic accepto imperio statim Valentinianum, amite sue filium, Cesarem fecit. Gens Vandalorumh ab Hispaniisi ad Africamj transeunt et vastant, ibique catholicam fidem Arianak impietate subvertunt. Per idem tempus Nestorius Constantinopolitanus episcopus sue perfidie molitur errorem, adversus quem Ephesina synodus congregata, eius impia dogmata condempnavit. Hoc tempore diabolus in Creta in specie Moysi apparens, dum Iudeos in terram repromissionis per mare sicco pede promitteret perducere, plurimos necavitl; sed qui evaserunt, ad Christi gratiam conversi sunt. Tempore istius vinculam Sancti Petri instituta sunt celebrarin ab uxore eius. Hic Theodosius Arcadiio filius orientale regebat imperiumm, qui mortuo Honorio Valentinianum, amite sue filium, ut imperium occidentis susciperet, transmisit. Hiis temporibus Gensericus rex Vandalorump ex Hispaniaq in Africamr veniens, penes totam ferro, flammis, et rapinis crudelissime devastavit. Sub hact turbine beatissimusu Augustinus LXXtaVIxv. etatis sue annisw et XXIX in episcopatu expletisx, migravit ad Christum. Theodosius vero apud Constantinopolim morbo correptus interiit ibiquey sepultus estz. Eodemzy tempore rex Hunnorum Attilaa dum cum fratre suo Bela regnum inter Pannonias Daciamqueb gubernaret, Belam suum germanum regnique consortem peremit. Fultus itaque fortissimarum gentium quas sibi subiugaverat presidio, ad demoliendumc Romanumd imperium contendite. Fueruntque cum Romanis Burgundiones, Franci, Saxones et pene totus populus occidentis. Conveneruntque inf Alverniaf. Et primum quidemg regem Burgundieh occurrentem sibi prostravit. Demum in bello adeo acriter pugnatum est, qualiter vix unquami in aliqua antej invenitur historia. Cesak sunt autem ex utraque parte CLXXXa milia hominum tantusque sanguis effusus est, ut modicus qui ibi latebatl, rivulus de sanguine torrens effectus, traxit cadaveram mortuorum. Attilan vero tamquam victus Pannoniam rediit et maiorem exercitum colligens, cum furoreo Italiamp intravit ac primum Aquileiam capiens omnes civitates occupavit, demum ad preces Leonis pape sanctissimi de Italiaq exiens in Pannonia moritur. In nocte vero mortis Marcianusr imperator, qui tunc Constantinopoli morabatur, vidit in sompnis arcum Totiles fractum, ex hoc intelligens ipsum esse mortuum. Valentinianust autem gener Theodosii per ipsum Theodosium ad occidentales partes Cesar missus, de consensu totius Italieu imperator efficitur et ex decreto Theodosii Augustus fuit appellatus. Septemv dormientes fratres sub Decio tormentati, cumw declinantes tortorum sevitiam in quadam spelunca se recepissent, et ibidem post orationem obdormissent, speluncam Decius obstruxitx. Tempore vero Theodosii divinitus a sompnoy excitati surgunt, et asserta fide resurrectionis coram Theodosio imperatore, quam quidam heretici tunc exorti negabant, iterum presente imperatore et multis Christi fidelibus obdormierunt in Christozt.
CCCCXXVIII. Celestinus (I.)n natione Romanus exo patre Prisco sedit annis VIII, diebus IX, et cessavit diebus XXI. Hic constituit, ut psalmusp: Iudica me, Deus, et discerne diceretur ante introitum misse, et psalmi David CL ante sacrificium psallerentur canendo ex omnibus antiphonatim, quod antea non fiebat, sed epistola Pauli et evangelium dicebantur; etq ex hoc instituto excepti sunt introitus de psalmis et gradualia et similiter offertoria ante sacrificium. Hic misit Sanctum Patricium filium Conthesr sororis Sancti Martini Turonensis in Hiberniams et convertit omnes ad fidem. Tertia sancta synodus universalis Ephesina CCorum patrum collectat Ephesi iussu pape huius Celestini et Theodosii iunioris, in qua dampnatus est Nestorius duas personas in Christo asserens, et condempnatus anathemate, et confirmatum est Christi esse personam unam in duabus naturis, et ut beata Maria Theotocos, id est mater Deiu, appelleturv.
428
429
430
431
432
433
434
435
CCCCXXXVI. Sixtusw (III.)x natione Romanus ex patre Prisco sedit annis VIII, diebus IX, et cessavit diebus XIIy. Hic de regione Celii montis constituit, ut nullus clericus in parrochia alterius ordinari presumatz. Hic congregata synodo purgavit se coram LVII episcopis de crimine, quod sibi Bassus coram Augusto imposuerat; et Bassus in concilio est condempnatus. Hic edificavit ecclesiam Sanctae Marie Maioris, que dicitur ad presepea. Hic etiam multas alias basilicas auro argentoque decoravit et multa pauperibus distribuens, sepultus est in Via Tiburtinab in cryptac iuxta corpus beati Laurentii.
436
437
438
439
440
441
442
443
CCCCXL4. Leo (I.)d natione Tuscus ex patre Quintiano sedit annis XXI, mensee Ie, diebus XXVIIf. Hic misit epistolam Marcianog Augusto et sue coniugi Pulcherieh, omnem fidem exponens. Et misit ad Fabianum episcopum litterasi Constantinopolitanumj octo, inter quas etiam scripsit unam preclaram adversus Eutychenk de incarnatione Domini, in qua redarguit eius blasphemiam. Hic post cladem Vandaloruml renovavit omnia sacra ministeriam altarisn argentea. Sub hoc facta est tertia synodus Chalcedonieo. Hic etiam sepultus est apud basilicam beati Petri apostoli, cuiusp festum fit in vigilia apostolorump. Hic doctor addidit canoni Sanctum sacrificium, immaculatam hostiam. Huiusq manum cum quedam femina communicando cum aliis in die pasche osculata fuisset, tantam temptationem ex hoc in carner concepit, ut manum, que occasio fuerat scandali, clam amputaret et a se penitus eicerets. Verum cum tumultus contra ipsum invalesceret, eo quod missam non celebraret, ipse in angustia constitutus totum se beate Mariet Virginit commisit. Cuiu vigiliis et orationibus intendenti portansv beata Mariaw manum visibiliterx apparuit et sibi suamy manumxy apposuit, de quo miraculo non solum beatus pontifex gratias egit, sed etiam in suis predicationibus ipsum miraculum frequenter omnibus publicavit.q Quarta synodus Chalcedonensisz CCCLXa episcoporum apud Chalcedonemb industria Leonis, mandante Marcianoc imperatore, celebratur. *
444
445
446
447
448
449
450

a–a) fehlt A.

b) Archadii B1.

c) afferunt C.

d) Atthaulfus B1.

a) IIIo die post festum beati Marchi über der Zeile B1; Ordnungszahl über Zeile B1.

b) Rome B2.

c) III C.

d) folgt et cessavit diebus XXVI A.

e) careret C.

f–f) Huius temporibus Hieronymus apud Bethleem librum de illustribus viris composuit C.

g) Chrisostomus B1.

h) ystoriografus B1.

i) quotiescumque B1.

j–j) fehlt B2.

k) cyrografum B1.

l–l) fehlt B2.

m) über Zeile B1.

n) Ambanensis B1-2.

o) Cathafrigas B1.

p) folgt exp. dampnavit B1.

q) Scelestinos A.

r) folgt exp. ut B1.

s) Allexius B1.

t) fehlt A.

u) Brittania B1.

v) asserens A.

w) celestinos B1.

x) fehlt B3.

y) Archadium B1.

z) Chrisostomus B1.

a–a) fehlt A.

b–b) fehlt A.

c) Euxodia B1, B2, B3, C; fehlt A.

d) Chrisostomus B1; Sanctus Iohannes Chrysostomus A.

e) vicinum B1.

e) I. über Zeile ergänzt B1.

f) korr. aus Theosdosio B1.

g) Wandali A, C.

h) Yspaniam B1.

i) korr. aus exercito B1.

j) Romanorum A, B2, B3.

k) korr. aus Pelagia B1.

l–l) congregatur A, B2, B3, C.

m) Allexandrinus B1.

n) Archadii B1.

o–o) fehlt B3 (Zeilensprung).

p) so Weiland, B3; Heradianus A, B1, C; Heradiarus B2.

q) Carthaginem B1.

r) peremtus B1.

s) korr. aus sapitis B1.

t) Jeronimus B1.

u) folgt sue C.

v) pulciam B2.

w) mansoleo B2; mauseolo B1.

x) folgt erneut Rome defunctus C.

y–y) fehlt A.

z) Staliconis B1, B2, B3, Stelliconis C.

a) Dei B1.

b) preventa B1.

c) cuius B2, C.

d) revocarem B2.

f) Sosimus B3; Cosimus C.

g) II C.

h) folgt ut B3, C.

i) folgt in omnibus ecclesiis A.

j) propinaret A.

k) Bonefatius B1-2, C.

l) über der Zeile B1.

m) sitit B2.

e) II. über der Zeile ergänzt B1.

f) genere B2, C.

g) XVII B1, B2.

h) Wandalorum A, C.

i) Yspaniis B1.

j) Affricam B1.

k) Arrianam B1.

l) vocavit B2.

m–m) imperii C.

n) celebrata B1.

o) Archadii B1.

p) Wandalorum C.

q) Yspania B1.

r) Affricam B1.

s) fere B3.

t) korr. aus hoc B1.

u) beatus B1, C.

v) davor exp. sexaginta B1.

w) anno B3.

x) expleto B3.

y–y) Eo C.

z–z) folgt Septem dormientes fratres sub Decio tormentati in spelunca pre timore reclusi dormientes ex tunc post sanctam orationem, quam speluncam Decius obstruxerat, divinitus somno huius Leonis tempore surgunt et asserta fide resurectionis nostre coram Theodosio, de qua multum dubitabat, iterum dormiunt in Christo. Hoc factum est apud Ephesum A.

a) Accila B1.

b) Datiamque B1.

c) emoliendum B2.

d) folgt regnique consortem B2.

e) concedit B2.

f–f) Alomanniam B3.

g) quidam B2.

h) fehlt B2.

i) umquam B1.

j) fehlt C.

k) cesi B3.

l) iacebat B1.

m) korr. aus caudavera B1.

n) Accila B1.

o) folgt in A.

p) Ytaliam B1.

q) Ytalia B1.

r) Martialis A, B1, B2, B3.

s) Totyle B1.

t–t) fehlt A.

u) Italia B2; Ytalia B1.

v) siehe oben Var. z–z.

w) dum C.

x) extruxit B1.

y) folgt quo 200 annis dormierant C.

z) folgt Hiis temporibus fuit terremotus magnus, et tunc primo cantatum fuit Ayos o Theos et statim cessavit B3.

n) über der Zeile B1.

o) et B1.

p) fehlt A, B2, B3, C.

q) fehlt B2.

r) Etheos B3.

s) Yberniam B1.

t) folgt est B1.

u) Christi B2.

v) appellaretur C.

w) Syxtus B1.

x) über der Zeile B1.

y) XXII A, B3.

z) presumeret B3.

a) folgt sicut scribit Isidorus in chronicis suis et Paulus Diaconus cardinalis C.

b) Tyburtina B1.

c) scripta B2.

d) über der Zeile B1.

e–e) fehlt C.

f) folgt et cessavit diebus VII A.

g) Martiano B1.

h) pulcherrime A, B1, B2, B3, C.

i) epistolas B2-3, A, C.

j) fehlt A.

k) Euthicen A, B1, C; Eucionen B2, B3.

l) Wandalorum B1, C; Valdalorum B3; Waldalorum A.

m) misteria A, B2.

n) fehlt A, B2, B3, C.

o) Calcedonie B1.

p–p) III. Id. Apr. A.

q–q) fehlt A.

r) carnem B1.

s) reiceret B2, C.

t–t) Virgini Marie B1.

u) folgt in B1.

v) fehlt B2.

w) virgo B1, B2, C.

x–x) fehlt B2.

y–y) sua manu B3, C.

z) Calcedonensis B1.

a) so Weiland; DCXXX A, B1, C; DXXX B2, B3.

b) Calcedonem B1.

c) korr. aus Marciaone B1.

*) Fortsetzung auf fol. 10v.

*) Fortsetzung von fol. 9r.