Die Urkunden Heinrichs V. und der Königin Mathilde

Abbildungsverzeichnis der europäischen Kaiser- und Königsurkunden

<<98.>>

Heinrich bestätigt dem Kloster Fulda nach dem Vorbild seiner Vorgänger den königlichen Schutz für seine Besitzungen und Rechte, die Immunität und den Zehntbezug von den eigenen Gütern, bestimmt, dass die ritterlichen Vasallen des Abtes und ihre Gefolgsleute außer bei königlicher Anforderung nur dessen Befehl unterstehen sollen, und bestätigt das Recht der freien Abtwahl vorbehaltlich der königlichen Zustimmung.

Hersfeld, 1111 November 9.

(C.) In nomine sanctę et individuę trinitatis. Heinricvs divina favente clementia quartus Romanorum imperator augustus. Constat nos divina disponente gratia cęteris supereminere mortalibus. Unde oportet, ut, cuius precellimus munere, eius studeamus modis omnibus parere voluntati. Quapropter omnium dei nostrique fidelium presentium scilicet ac futurorum noverit industria, qualiter Wolfhelmvs venerabilis abbas ex monasterio, quod dicitur Fvlda, in pago Grapfeld situm, in honore sanctę dei genitricis Marię sanctique Bonifacii martiris Christi constructum, ubi idem gloriosus martyr corporaliter requiescit, serenitatis nostrę clementiam adiit humiliter obsecrans, ut more antecessorum nostrorum, Pippini videlicet, Karoli, Lvdewici, Chonradi necnon trium Ottonum, Heinrici et Cuonradi imperatoris augusti, prefatum monasterium, cui ipse deo donante presidet, [cum] monachis et talia bona, qualia ab antecessoribus nostris regibus vel imperatoribus et ab episcopis, abbatibus vel aliquibus pię recordationis viris illuc collata sunt in munitatibus, in abbaciis, forestis, in theloneis, in monetis, in bannis et in omni districtu, in prediis maioribus et minoribus, in mancipiis utriusque sexus, per auctoritatem nostri precepti in nostrum mundiburdium et tuicionem susciperemus et confirmaremus. Cuius peticioni pium, sicut iustum erat, assensum prebentes ob divinum amorem necnon ob remedium animę nostrę nostrorumque parentum, videlicet avi nostri secundi Heinrici imperatoris et patris nostri tercii Heinrici imperatoris augusti pięque matris nostrę Berthę, prescriptum monasterium cum monachis et cum supranominatis bonis in nostrum mundiburdium et in ius nostrę defensionis per hoc imperale (!) preceptum suscepimus, ea videlicet ratione, ut nullus publicus iudex, dux, comes vel vicecomes aut quilibet ex iudiciaria potestate in ęcclesias, villas, loca vel agros, possessiones, quas moderno tempore iuste et racionabiliter infra regnum diunitus (!) nobis concessum prefatum possideat monasterium, vel quę deinceps divina pietas illuc augere voluerit, ad causas iudiciario more aliquando audiendas aut freda undecunque exigenda vel paratas faciendas aut fideiiussores tollendos aut homines ipsius monasterii tam ingenuos quam et servos super terram ipsius commanentes distringendos nec ullas redibitiones vel illicitas occasiones requirendas nostris futurisque temporibus ingredi audeat vel ea, que supra memorata sunt, exigere presumat. Sed eidem abbati suisque successoribus liceat eiusdem monasterii (ergänze res) cum sibi subiectis sub nostra defensione possidere, et quicquid de supradictis rebus ius fisci exigere poterat, pro ęterna remuneratione prefato monasterio et monachis confirmavimus firmissime precipientes, ut de villis ęcclesię sancti Bonifacii, servis etiam et colonis in illis manentibus, quas moderno tempore habere videtur vel quę deinceps in ius ipsius loci dominus amplificaverit, habeat prefatus abbas successoresque eius potestatem decimas accipiendas propter ędificia perficienda vel restauranda luminariaque renovanda, et ut sibi suisque fidelibus, pauperibus quoque et peregrinis tempore susceptionis usus necessarios possint impendere, idque sanctę regulę propositum ac mandatum iubet, monachos in susceptione hospitum pauperumque semper esse paratos. De militibus suis iubemus, ut nullus comitum in omni regno nostro illos pro aliqua expetitione hostili inquietare presumat suorumque sequaces, et ipse potestative et honorifice suos et suorum habeat potestatem usque ad nostrum iussum. Et si quando vocatione divina iam prescriptus abbas de hac luce migraverit, quamdiu ipsi monachi tales inter se possint invenire, qui ipsam congregationem secundum regulam sancti Benedicti regere valeant, per hanc nostram auctoritatem salvo consensu regis vel imperatoris licenciam habeant eligendi abbates. Et quisquis huic nostrę preceptioni reniti temptaverit, apostolicam, quę in privilegio Zacharię papę expressa est, experiatur sententiam. Haec vero auctoritas ut pleniores in dei nomine obtineat firmitates, manu propria subter eam firmavimus sigilloque nostro insigniri iussimus.

Signum domni Heinrici quarti Romano(M.8.)rum imperatoris augusti. (SMP.)

Adilbertus archicallarius et archiepiscopus recognovi. (SI.3.)

Data V. id. novemb., anno dominicę incarnationis millesimo CXI, anno ordinationis domni Heinrici quinti regis XIo, regni autem eius VIto, imperii vero Io, eiusdem quoque anni indictione IIIIta; actum est Herisfelt; in nomine domini amen.