(C.) In nomine sancte et individue trinitatis. Heinricus gratia dei imperator augustus. Omnium sanctę ecclesię fidelium presentium scilicet ac futurorum cognoscat industria, quod in regno nostro quoddam monasterium situm est, in episcopatu Spirensi, in pago Creihgowe, in comitatu Bredeheim, iuxta villam Otenheim, quod dicitur Wigoldesberc. Hoc itaque a venerando Treuirensi archiepiscopo Brunone in hereditario ipsius predio consensu fratris sui Popponis constructum beato Petro et sanctę Romane ecclesię sub censu aurei unius annuo traditum est. Et ne unquam a posteris eius dei servicium illic destrui possit, decrevit eandem cellam cum omnibus suis pertinentiis nunc collatis et dehinc conferendis ab hac die et deinceps omnino non subdi nec subesse iugo alicuius terrenę personę vel potestatis nisi solius abbatis dominationi, ordinationi et potestati, et sic tocius libertatis iure et privilegio eam adampliavit et ob regni celestis hereditatem in Christo stabiliter sublimavit. Ad hęc etiam, ut fratres cenobii ipsius nunc inibi congregati et adhuc in Christo congregandi tutius ac liberius deo in sanctę professionis securitate servire possint, huiusmodi eos libertatis munere donavit, ut, quandocumque patre suo orbati fuerint, ipsi habeant liberam potestatem secundum regulam sancti Ben(edicti) inter se vel undecumque, si opus fuerit, abbatem sibi eligendi. Electus autem et canonice ordinatus sine alicuius personę dominatione et impedimento susceptum ministerium iuxta posse et scire suum impleat solique deo secundum ordinem suum liber serviat liberamque omnino rerum sibi commissarum in Christo disponendarum intus et foris potestatem habeat. Qui si forte preter necessitatem monasterii et communem fratrum utilitatem sacrilegus, quod absit, licentiose et seculariter abuti presumpserit instituta libertate, familia, bonis rebusque sanctuariis et ob id fratrum premonitiones comtemnens (!) ad suam suorumve privatam cupiditatem et libitum temere ea dissipaverit vel si beneficia quibuslibet personis nisi necessariis monasterii ipsius servitoribus prestiterit aut si regibus, episcopis seu quibuscumque personis consentaneus annuerit, si illi forte libertatem monasterii pervertere sibique locum sanctum subicere attemtaverint sive aliquod servicii statutum inde sibi fieri exegerint, mox posteri presulis predicti cum suffragio fratrum, advocati, cleri, tocius familie et omnium bonorum rite a fratribus hunc accusatum iusteque ab eis convictum dignitate sua abici perficiant aliumque iuxta predictam libertatem et sancti Benedicti regulam fratres sibi eligant et absque omni contradictione pro illo substituant. Concedit etiam idem pontifex prefate cellę advocatum aliquem de posteris suis fieri, si tamen loci ipsius abbas cum consilio fratrum talem inter eos invenerit, qui non pro terreno commodo, sed pro eterna mercede sollicitus et studiosus bona et constitutam monasterii libertatem et iusticiam defendere voluerit; sin autem, aptum et utilem, undecumque sibi placuerit, eligat. Hic denique abbate petente a rege accipiat bannum legitimum et ter in anno, si necesse fuerit, in villam adiacentem aut, ubicumque vel quando abbati placuerit, invitatus ab illo veniat et ibi placitum iustum pro causis et necessitatibus monasterii rite peragat. Nullum autem aliud servicii ius aut beneficii sibi pro hoc concedi recognoscat nisi tercium bannum et consuetudinariam iusticiam et legem, quam ceteri advocati in aliis liberis monasteriis habent, super fures, proterviam et censuales et cetera talia, et in illis trium placitorum diebus in unoquoque unum maltrum de frumento et unum friskingum et unam amam de vino et cetera ad hęc pertinentia. Preterea constituit, quod nisi abbate volente et advocante bona et loca monasterii suis frequentiis temerariis et sine causa non adeat vel attingat nec presumptuosus in eis placitum quodlibet vel pernoctandi licenciam habeat nec subadvocatum pro se faciat nec omnino aliquam absque ratione calumniam, pervasionem aut iniuriam monasterio, abbati vel familię faciat. Si autem non ut advocatus, sed pocius calumniator et pervasor monasterii fuerit, omnino potestatem habeat abbas cum consilio fratrum hunc reprobare et alium sibi utiliorem undecumque eligere. Decernit etiam et hoc presul prefatus et nos ipsius peticione firmiter statuimus, quodsi quispiam posterorum suorum vel quarumcumque homo personarum Iam vineam, I mansum, I molendinum vel saltem I mancipium sive tale aliquid a supradicta cella temerarius iniuste abstulerit, ut nostri nostrorumque successorum regia potestate coactus IIIa auri talenta ad erarium regis persolvat, primitus reddito ecclesię, quod invaserat. Si vero quislibet illorum, quod absit, curtim vel aliquam villam inde violentus abaligenaverit (!) sive manifestus invasor bonorum ipsius cellę extiterit vel si hoc testamentum traditionis et libertatis quocumque ingenio seu argumento legum secularium pervertere vel infringere attemptaverit, C auri libras ad regiam item persolvat cameram et reddat primitus ecclesię, quod ablatum fuerat. Ministris quoque et familię sanctuarię eandem concedit legem et servitutem, quam ceterę in regno nostro liberę abbatię habent, ut tanto fideliores prelatis suis per omnia serviant. Super hęc omnia presul sepedictus apostolicum privilegium acquisivit et constituit, ut I aureus, quem Byzantium dicimus, singulis annis Romæ ad altare sancti Petri ab abbate predicti monasterii in pascha persolvatur, eo pacto, ut libertatis istius et tradicionis statuta tanto perennius inconvulsa amodo permaneant et ut predictum cenobium sub Romane ecclesię mundiburdio et maiestate securum semper stabiliatur et defendatur, si forte quispiam regum vel posterorum eius seu quarumcumque homo personarum, quod absit, testamentum hoc ullo ingenio infirmare vel infringere presumpserit. Si autem id, quod absit, a quolibet illorum diabolo instigante fiet, obsecrat pontifex idem et omnino obtestatur apostolicum pontificem per Christum et per sanctum Petrvm apostolum et per omnes sanctos dei et per tremendi iudicii diem, ut illum dei et sanctorum eius contemptorem et testamentorię huius conscriptionis destructorem, nisi resipuerit, tradat omnino satanę et anathematizet eum ac profanet a consortibus et filiis ecclesię sanctę dei et heredibus vitę ęternę, ut et auferat deus memoriam illius de terra viventium et deleat nomen eius de libro vitę. Tradidit autem idem archiepiscopus per manum fratris sui ad predictum monasterium predia, quecumque habuit in villa Otenheim, Tiephenbach, Husen, Rehtenbach, Siboldeswilare, Westeim, Bobbenwilare, Gardaha, cum mancipiis ad eadem loca pertinentibus, cum ecclesiis, fabricis, vineis, agris, pratis, silvis, pascuis, aquis aquarumque decursibus, piscationibus, molendinis, exitibus et reditibus, cultum et incultum, cum marchis et terminis legitimis, statuta quoque et iura censoria cum omnigena integritate legitimorum suorum et utilitate et serviciis, quę ullomodo inde provenire vel excogitari poterunt. Frater vero ipsius de propriis possessionibus dedit dimidiam partem Otenheimen[s]is ecclesię et in Wilare dimidiam cum omnibus appendiciis earum. Ut autem predictę traditionis et libertatis status et omnia predicta statuta ea ratione, qua deo et sanctis eius destinata sunt, ab hac die omni evo in Christo rata et inconvulsa permaneant, hanc cartam testamentoriam predicti presulis rogatu conscribi manuque propria corroborantes sigilli nostri impressione iussimus insigniri. (M.9.)

(SI.4.)

Philippus cancellarius recognovi vice Adelberti Mogontini archicancellarii.

Data apud Nuihusen, anno dominice incarnationis MCXXII, indictione XIII, III. non. martii.