(C.) In nomine sanctae et individuae trinitatis. Heinricus divina favente clementia quartus Romanorum imperator augustus. Sicut antiquorum insignia regum deo ordinante gestamus, ita preclara eorum merita in preceptis seu preceptorum confirmativis aecclesiis dei concedendis per omnia imitari debemus. Quapropter fidelibus nostris tam presentibus scilicet quam futuris notum fieri cupimus, qualiter fidelis noster Berengozvs videlicet abbas sancti Maximini de Treueris ultra montes nos prosecutus in Italiam inter cętera nostram imperialem appellavit clęmentiam, quatinus privilegia predecessorum nostrorum regum vel imperatorum prefato cęnobio confirmaremus, insuper etiam quasdam curtes et possessiones violenter inde sublatas restituere vellemus. Cuius petitioni propter amorem dei et ob interventum spiritualis patris nostri domni videlicet Paschalis beatissimi papę atque dilectissimę contectalis nostre Mathildis reginę necnon Burchardi Monasteriensis, Ǒdalrici Constanciensis, Gebehardi Tridentini, Mazonis Uirdunensis, venerabilium episcoporum, et Erlolfi venerandi sanctę Fuldensis aecclesię abbatis aliorumque fidelium nostrorum assensum prebemus et hoc nostrę auctoritatis preceptum inde fieri decernimus, per quod precipimus atque iubemus, ut éadem abbatia sancti Maximini confessoris Christi preciosissimi nulli umquam sędi vel aecclesię quolibet ingenio vel quacumque occasione subdatur, nullius personę magnę vel parvę violentiam sive dominationem patiatur, sicut sub antecessoribus nostris usque ad presens ab omni inquietudine immunis extiterat, ita quoque sub nostro successorumque nostrorum mundiburdio ac defensione perpetualiter libera permaneat acsi ea, quę nulli umquam personę nisi regibus et imperatoribus decentissime subiacebat. Monachis etiam inibi deo servientibus p[er] nostrę serenitatis assensum eligendi inter se abbatem, quando opus fuerit, liberum arbitrium concedimus, quamdiu talis inter eos fuerit repertus, qui ad hoc officium probabilis videtur et idoneus. Precipimus etiam, ut nullus advocatus in curias abbatis ac fratrum temere introeat aut a villicis eorum servicia violenter exigat vel a reditibus et prebenda eorundem fratrum sibi serviri precipiat. Et licet unaqueque pene villa contra iusticiam plures, quam necesse sit, advocatos habeat, precipimus tamen, ut nullus ex illis preter unum aliquod placitum nisi tria iure debita suo loco et tempore cum rusticis possideat, in quibus placitis nihil retro vel ante, clam aut aperte, sine villicis abbatis aliquomodo disponat, nullusque eorum, sive sit dives aut pauper, summus aut infimus, in allodio sancti Maximini castrum aliquod ędificare presumat, sed liceat abbati suisque successoribus curias totius abbatię, quibuscumque velint, fratribus aut villicis committere et pro rê et tempore, quicquid sibi secundum commoditatem aecclesię melius inde visum fuerit, libere disponere. Precipimus etiam, ut servientes aecclesię, qui scaremanni dicuntur, nulli advocato vel domino preter imperatorem et abbatem violenter cogantur servire, nisi sibi placeat, aut beneficium aliquod ab eis videantur habere. Prebendarii etiam sive mansionarii fratrum circa monasterium infra miliare unum e vicino manentes sive dagescalci aut cęrearii foris ubique per villas positi nullius advocati vel hunnônis placitum, nisi pro aliqua temeritate vel negotio ab abbate vel a suis fuerint invitati, respiciant, familiaque totius abbatię in quocumque placito vel negotio bannum vel fredas nulli nisi abbati aut villicis suis persolvat; et theloneum a navibus eorum in regno nostro nullus exigat. Preterea fideles nostros tam presentes scilicet quam futuros ignorare nolumus, quia per interventum patris nostri domni Paschalis apostolici et Mathildis ęque reginę necnon fidelis nostri Arnulfi Aquensis prepositi aliorumque fidelium nostrorum, quos prenominavimus, ac pro iugi ac fideli servitio predicti abbatis B. cęnobio sibi commisso ac fratribus quasdam curtes et possessiones beato Maximino iniuste subtractas, idest Liouena, Liuthardesdarra, Mannendal etiam et Gunthereshusun, cum omnibus pertinentiis suis ad presens eis reddimus atque firmamus et, ut nullus successorum nostrorum regum vel imperatorum, nulla prorsus ęcclesiastica sive mundana persona eadem bona quoquomodo inde auferre vel a prebenda fratrum abalienare presumat, firmissime precipimus atque iubemus. Et ut hoc imperiale auctoritatis nostrę preceptum de his omnibus conscriptum firmum et stabile permaneat ulterius, manu propria subtus firmavimus et sigilli nostri impressione insigniri iussimus. – Insuper et spiritualem patrem nostrum domnum Paschalem banno suo confirmare rogavimus.

Signum domni Heinrici quarti Romanorum imperatoris invictissimi. (M.9.) (SI.3.).

Bruno cancellarius recognovit.

Data kl. iulii, indictione VIIII, anno dominicę incarnationis millesimo CXVIo, regnante domno Heinrico quinto rege Romanorum anno XIo, imperante vero VIo; actum in Italia in castro Burg[u]lię; in dei nomine feliciter amen.