fol. 20v [Päpste]
fol. 21r [Kaiser]
CMLI.
951
952
CMLI.
CMLIII. Iohannes (XII.)a de regione Via Lata sedit annis VII, mensibus X, diebus V, et cessavit diebus XII; ex patre Alberico principe. Hic Albericus, cum esset potens in urbe, vocatis nobilibus rogavit eos et induxit iuramento constringendo, ut mortuo Agapito papa promoverent filium suum Octavianum in papam; quod et factum est; vocatusque est Iohannes. Hic erat venator et totus lubricus, adeo quod etiam publice feminas tenebat. Propter quod quidam cardinalium et Romanorum scripserunt occulte Ottonib principi Saxonum, ut scandalo ecclesie compatiens sine mora Romam properaret. Hoc papa percipiensc Iohanni diacono cardinali tamquam huius facti consiliario nasum etde alteri Iohanni subdiacono, qui litteras scripserat, manume amputari fecit. Hic cum frequenter per imperatorem et clerum de sua correctione fuisset monitus, non correctus, presente imperatore de papatu destitutus, communi voto Leo papa eligitur.
953
954
955
956
957
958
959
960
961
CMLV. Ottoa (I.)b imperavit annis XIIc. Hic fuit primus imperator Theutonicorumd. Exempto enim imperio ab Italicise, soli Theutonici imperaverunt usque ad presens tempus. Hic potens cum esset in Saxonia etf multis annis regnasset per Alamanniamfg, quidam de cardinalibus et de Romanis propter malum statum Iohannis pape XII. miserunt occulte ad ipsum, uth super necessitate Romane ecclesie Romam veniret et etiam imperii gubernacula possideret. Ipse vero per Lombardiami et Tusciam potenter Romam veniens a papa et a clero et a populo urbis honorifice est receptus et in imperatorem coronatus multa donaria fecit ecclesiis. Hic pacata Italiaj cum uxore sua Lombardak in Saxoniam rediit, de qua filium genuit tam regni quam suil nominisl successorem. Cuim etiam filiam imperatoris Constantinopolitani de Romano sanguine procreatam in coniugem dedit. Deinde propter bonum statum Romane Ecclesie pluriesn Romamn veniens et iterum ad partes suas rediens, ibidem piis operibus intendendo, in allodio suo apud Magdeburgo ecclesiam mire pulchritudinis ad honorem Sancti Mauritii fabricavit et eam maximis possessionibus ampliavit. Hic postp depositionem Iohannis pape propter infamiam, Leone papa a clero urbis creato, postquam Romani ipso absente tertium papam videlicet Benedictum creassent, Romam veniens cum magno exercitu, eam obsedit, quousque Benedictum intrusum papam sibi presentaverunt. Qui, Leone papa reducto ad sedem suam, pacificatis omnibus, rediit in Saxoniam ducens secumq papam Benedictum, qui ibidem in exilio est sepultus. Hic etiam multitudinem paganorum circa eundem locum habitantium convertens ad Christum, feliciter est defunctus etr in Magdeburgs in ecclesia Sancti Mauritii est sepultusr.
CMLXII. Benedictus (V.)f seditg mensibus II, diebus V, et cessavit diebus XX. Hic vivente Leone papa a Romanis in papam eligitur. Propter quod imperator Ottoh, cumi Romam retj, traditur Benedictus imperatorikl a Romanis, et Leone restituto, Benedictus in exilio in Saxonia moriturm, in Hamburchn sepelitur. Iohannes vero papa
blectatuso adultera sine penitentia subitop moriturl.
962
CMLXIII. oobsideLeo (IX.)q seditr anno I, mensibus IIII, et cessavit diebus VII. Hics papat propter malitiam Romanorum statuitu, ut nullus papa fieret nisi de assensuv imperatorums.
963
CMLXIIII. Iohannes (XIII.)w Narniensis sedit annis VII, mensibus XI, diebus XV, et cessavit diebus XIII. Hic a Petro prefecto urbis Rome comprehensus est et inx castello Sancti Angeli detrususy, deinde in Campaniam in exilium missus X menses et XXVIIIz dies, reversus est Romam, et de persecutoribus eius aba Ottoneb imperatorea supplicium est sumptum. Nam nobiles urbis, quos culpabiles invenit, alios trucidavit, alios laqueo suspendit, quam plures vero in exilium ad Saxonie partes transmisit.
964
965
966
967
968
969
970
CMLXVIII. Ottot (II.)u XXv annis cum Ottonew filio suo imperavit. Hic cum Grecos in Calabriax incaute persequeretury, amissis militibus exiliens de manu eorum evasit. Demum exercitum congregans, Beneventum obsedit. Qua capta, ossa beati Bartholomei, ut dicitur, inde asportavit ac Rome in insulaz in quadam concha collocavit et in terram suam per Tiberima etb mare in prefata concha transferre excogitavit. Sed eo in brevi vita exempto, pretiosus thesaurus ibi remansit usque ad hodiernam diem. Hic filio suo Ottonec in Saxonia relicto, cum magno exercitu et cum regina per Italiamd transiens, venit Romam, ibique a Benedicto VIIo cum magnoe gaudio ete letitia est coronatus cum regina. Erat enim summa pax inter imperatorem et papamf. Accidit quod ing eodemg tempore Agaretii et Barbari Calabrie fines ingressi, omnia igne et ferro vastabant. Contra quos Ottoh imperator cum Theutonicisi, Lombardisj, et Gallicis, et Romanis procedens, acriter dimicavit. Sed Romanis et Benevetanis terga vertentibus, Christianorum exercitus pene omninok est extinctus. Imperatorl solus ad mare perveniens, quosdamm rogavit, ut ipsum in navi reciperent, asserens se unum de militibus imperatoris. Qui, suscepto eo in navim, considerantesn dispositionem et decorem ipsius, loquebantur Grece, credentes ipsum non intelligere, quod ipse esset imperator, et quod vellent ipsum Constantinopolim ducere ad suum imperatorem. Quod imperator intelligens et graviter dolens, circumvenit ipsos asserens se magnam pecuniam habere absconditam in Siciliao, rogans ut illuc irent et, accepta pecunia, simul cum gaudio properarentp. Ipsis autemq propter hocq ad litus accedentibus, vidit imperator episcopum in armis probum, Cesumr nomine, et invocato suo auxilio, imperator cum episcopo omnes nautas, id est XLa, trucidaverunt, quod nec unus evasit, per virtutem Sancti Petri apostoli, quem imperator sollicite invocabat. Et sic ad imperatricem perveniens, cum gaudios ab ipsa et a suis baronibust susceptus, Romam rediens, post paucos dies est defunctus et apud Sanctum Petrum honorifice tumulatur. Hoc tempore Sanctus Adalbertus sive Albertus natione Bohemusu floruit. Hic primum Pragensis episcopus, post revelantev Deo, Pannoniam veniens, primum regem Ungarorumw videlicet Sanctumx Stephanum cum multis aliis baptizavit. Demum per Poloniam transiens et eosdem in fide confirmans in Prussiamy veniensz, ibidem predicando fidem martyrio coronatur, annoa Domini DCCCCo LXXVo. Sub hoc tempore Sanctus Eduardusb rex Anglorum a noverca sua, ut dicitur, dolo occiditur miraculis coruscandoa.
CMLXXI. Benedictus (VI.)c anno I, mensibus VI, etd cessavitd diebus X. Hic natione Romanus, in Castello Sancti Angeli retrusus, strangulatus est a Sinthioe.
971
CMLXXII. Donus seditf anno I, mensibus VI, et cessavit diebus II.
972
CMLXXIII. Bonifatius (VII.)g sedit mense I, diebus XII, et cessavit diebus XXh. Hunc Romani suffocato Benedicto VI.i papam fecerunt. Qui post non valens in Urbe subsistere, depredata ecclesia Sancti Petri omnibus pretiosis, fugit in Constantinopolim. Tandem Romam cum magna pecunia rediens cum proficere non posset, Iohanni diacono cardinali oculos eruit. Et ipse deindej subito extinctusk fuitl.
973
974
975
CMLXXVI. Benedictus (VII.)m annis VIIIn mensibus VI et cessavit diebus V. Hic favore imperatoris multos ex Romanis capi fecit. Natione Romanus fuit. Huiuso tempore fuit in Remensi ecclesia archiepiscopus vir honorabilis Radulphusp nomine de genealogiaq Karoli Magni, quir iam ins regno Francie regnaret cessaverat, propagatus. Quem Hugo tunc rex Francie de alia prosapia natusu in corde odio habens convocatis episcopis allegans ipsum illegitinum, deponi procuravit, Gilbertum monachum philosophum immo potius nigromanticum substituendo. Quodv summus pontifex intelligens, legatum misit Remis concilio convocato. Gilbertus deponitur et Radulphusw restituitur. Gilbertus vero depositus ad Ottonemx imperatorem se contulit, quem et ipse scientia erudierat. Qui nactay oportunitate primo Ravennarumz archiepiscopum, post Romanum pontificem, diabolo instigantea fieri procuravit, qui infra dictus est Silvesterb. Unde versus: Scandit in R.[emis] Gilbertus ad R.[avennam] postc papa vigensd R.[ome]o.
976
977
978
979
980
981
982
983
CMLXXXIIII. Iohannes (XIIII.)e mensibus VIII, etf cessavitf diebus X. Hic in castello Sancti Angeli per IIIIor menses fame afflictus, mortuus est et sepultus in Vaticanog.
984
CMLXXXV. Iohannes (XV.)h mensibus IIII et cessavit die Ii; natione Romanus.
985
CMLXXXVI. Iohannes (XVI.)j natione Romanus sedit annis X, mensibus VII, diebus Xk, et cessavit diebus VIl. Hic fuit in armis eruditissimus, et multos libros composuit. Hunc Crescentius patricius urbis in tantum cepit persequim, quod ipsum oportuit urbem relinquere etn Tusciam intrare. Cognito autem Crescentius, quod papa pro Ottoneo tertio misisset, pro papa, ut ad urbem rediret, nuntios misit, et veniente papa, ipse cum senatu ad pedes pape veniam postulavit. Sicque papa facta pace Rome est defunctus.
986
987
988
989
990
991
CMLXXXIX. Ottoc (III.)d imperavit annis XIXe. Hic Ottof III., secundi Ottonisg filius, Romam veniens a papa Gregorio Vo in imperatorem est coronatus. Demum de Roma in Apuliam ad Sanctum Angelum causa peregrinationis et orationis transivit. Sed reditum per Beneventum faciens, corpus Sancti Paulini episcopi secum Romam detulit. Hic ordinata Italiah, transitum faciens per Galliami in Saxoniam est reversus. Sed Crescentiusj consulk Romanoruml, Gregorio papa fugato, fecit papamm Grecumn Iohannem, Placentinum episcopum nomine, multum pecuniosum. Quodo audiens imperator ad urbem cum magno furore regressusp, Crescentium in castro Sancti Angeli tam diu obsedit, quousque ipsum cum castro captum truncavit capite. Ipsum vero pontificem oculis orbatum membris ceteris debilitavit. Demum imperator ordinatis imperii rebus, ducens secum nobilesq aliquos Romanos, in Saxoniam est reversus. Et visitans locum in Polonia, ubi Sanctus Adalbertusr quiescebat martyr, accepto ipsius bracchio, Romam est reversus, locans illud in insula in ecclesia in qua modo dicitur quiescere Bartholomeus apostolus. Tunc imperator cepit construere grande palatium in urbes in palatio Iuliani imperatoris. Sed Romanis reclamantibus, imperator, multis persecutionibus Romanis illatis, post paucos dies vitam finivit. Et licett isti tres Ottonesu per successionem generis regnaverintv, post tamen institutum fuit, ut per officiales imperii imperator eligeretur. Qui sunt VII, videlicet tres cancellarii, scilicet Maguntinus cancellarius Germanie, Treverensis Gallie et Coloniensis Italiew: marchio Brandeburgensisx camerarius, Palatinus dapifer, dux Saxonie ensem portans, pincerna rex Bohemiey. Unde versus: Maguntinensisz, Treverensis, Coloniensis,// quilibet imperii fit cancellarius horum,// et palatinusa dapifer, dux portitor ensis,// marchio prepositus camere, pincerna Bohemusb: // Hci statuunt dominum cunctis per secula summum.
CMLXLII. Gregorius (V.)p natione Saxo ex patre Ottoneq sedit annis II, mensibus Vr, et cessavit diebus XV. Hic Bruno ante dictus, cum esset consanguineus Ottoniss III., ad instantiam imperatoris est in papam electus. Sed post parvum tempus Crescentius consul urbis Placentinum episcopum de legationet Constantinopolitana cum magna pecunia redeuntem in papatum intrusit. Sed hoc factum per imperatorem gravem ultionem recepit.
992
993
994
CMLXLV. Iohannes (XVII.)u mensibus X, et cessavit diebus XX. Hic nichil constituit. Hic natione Grecus, Placentinus episcopus, vivente papa Gregorio per consulem urbis papatum habuit, sed post per imperatorem exoculatusv fuit.
995
996
997
998
CMLXLVIIII. Silvester (II.)w annis IIIIor, mense I, diebus VIII, et cessavit diebus XXIII. Iste natione Gallicus nomine Gilbertusx, qui mortuus fuit ad Sanctam Crucem in Iherusalemy. Hic primum iuvenis Floriacensisz cenobii in Aurelianensi diocesi monachus fuit, sed dimisso monasterio homagium diabolo fecit, ut sibi omniaa ad votum succederent, quod diabolus promisit adimplere. Ipseb veroc obsequiis diaboli insistens frequenter, super desideriis suis cum eo loquebatur. Veniens autem ind Hispalime Hispanief causa discendi in tantum profecit, quod sua doctrina etiam maximis placuit. Habuit enim discipulos Ottonemg imperatorem et Robertum regem Francie, qui inter alia sequentiam Sancti Spiritus assit nobis gratia composuit, et Leothericum, qui post fuit archiepiscopus Senonensis. Sed quia idem Gilbertus quam plurimum honores ambiebat, diabolus ea, que petebat, ad votum implevit. Fuit enim primoh Remensis archiepiscopus, post Ravennas, tandem papa, et tunc quesivit a diabolo, quamdiu viveret in papatu, eti responsum habuit, quamdiu non celebraret in Iherusalemj. Gavisus fuit valde, sperans se longe esse a finek, sicut fuitl longel a voluntate peregrinationis in Iherusalemm ultra mare. Et cum in quadragesiman ad ecclesiam, que dicitur Iherusalemo in Laterano celebraret, ex strepitup demonum sensitq sibir mortem adesses. Suspirans ingemuit: licet autem sceleratissimus esset, de misericordia Dei non desperans, coram omnibus revelando peccatum membra omnia, quibus diabolo obsequium prestiterat, iussit prescidit et demumu truncum mortuum super bigam poni, ut ubicumque animalia perducerent et subsisterentv, ibi sepelireturw. Quod et factum est. Sepultusque est in Lateranensi ecclesia, et in signum misericordie consecute sepulchrum ipsius tam ex tumultu ossium, quam ex sudore presagium est morituri pape, sicut in eodem sepulchro est litteris exaratum.
999
1000

a) über der Zeile B1.

b) Octoni B1.

c) korr. aus percipciens B1.

d) fehlt C

e–e) fehlt A (Zeilensprung).

a) Octo B1.

b) über der Zeile B1.

c) VII A.

d) Teotonicorum B3.

e) Ytalicis B1.

f–f) fehlt A.

g) Almaniam B2; Alemaniam B3, C.

h) fehlt A.

i) Lambordiam B3; Longobardiam C.

j) Ytalia B1.

k) Longobarda C.

l–l) nomine B1.

m) sibi B3.

n–n) Romam pluries B1.

o) Magdburch B3; Mageddeburg A; Maydeburch C; Magddeburg B1.

p) propter B1.

q) folgt gestrichen und exp. demum intrusum B1.

r–r) fehlt A.

s) Magdburch B3; Maydeburch C; Magdeburgh B1.

f) über der Zeile B1.

g) fehlt B1.

h) Octo B1.

i) fehlt B2; vor imperator B1.

j) obsidet B2.

k) fehlt B1.

l–l) fehlt C

m) folgt et B1.

n) Hambruch B2; Baynburch B3; Hemburk A.

o) folgt ab B3.

p) fehlt B1.

q) über der Zeile B1.

r) fehlt B1.

s–s) fehlt A.

t) fehlt B1.

u) qui suos intendebant statum C.

v) consensu B2-3, C.

w) über der Zeile B1.

x) fehlt B1.

y) folgt est B3.

z) XVIII B3, C.

a–a) per Ottonem imperatorem C.

b) Octone B1.

t) Octo B1.

u) über der Zeile B1.

v) X auf Rasur A.

w) Octone B1.

x) Cabria B1.

y) persequitur B1.

z) folgt Tibertina A,

a) Tyberim B1.

b) folgt per B3.

c) Octone B1.

d) Ytaliam B1.

e–e) magna C.

f) fehlt C.

g–g) illo B1.

h) Octo B1.

i) Theotonicis B1, B2, B3.

j) Longobardis C.

k) omnis B1.

l) folgt vero A, B2, C.

m) fehlt B1, B2.

n) considederantes B1.

o) Sycilia B1.

p) folgt sed A.

q–q) fehlt A.

r) Censum B2.

s) folgt et B1.

t) boronibus B3.

u) Boemus B1.

v) korr. aus relvelante B1.

w) Ungurorum B1.

x) fehlt B3.

y) Prusiam B1.

z) folgt paganis A.

a–a) fehlt A.

b) Edowardus B2, B3; Edwardus C.

c) über der Zeile B1.

d–d) fehlt B3.

e) Scinthio C.

f) fehlt B1.

g) über der Zeile B1.

h) X B1; XII B2.

i) sexto B1.

j) fehlt B1.

k) extractus B1, B2.

l) est B3, C.

m) über der Zeile B1.

n) VII B3.

o–o) fehlt A.

p) Radulfus B1.

q) geonalogia B2.

r) que B1.

s) fehlt B3.

t) fehlt B1.

u) genitus B2, B3, C.

v) qui B3.

w) Radulfus B1.

x) Octonem B1.

y) nata B1.

z) Ravennatem B3, C.

a) suggerente B1.

b) folgt II B3.

c) doppelt B1.

d) potens B3.

e) über der Zeile B1.

f–f) fehlt B3.

g) folgt Sancti Petri A.

h) 9über der Zeile B1.

i) V B3.

j) über der Zeile B1.

k) VII B3.

l) korr. aus XVI B1.

m) psequi B1.

n) folgt in B1.

o) Octone B1.

c) Octo B1.

d) über der Zeile B1.

e) folgt In Italia 5 et permansit vacuum regnum annis 12 A.

f) Octo B1.

g) Octonis B1.

h) Ytalia B1.

i) Gallicas gentes B3; Galeam A.

j) Crescentio A.

k) consule A.

l) Romanus B3.

m) folgt quendam A, B1, B3.

n) fehlt B1, B2.

o) Que B3.

p) fehlt B1, B2.

q) ab hier fol. 22 A.

r) Adelbertus A.

s) folgt exp. ubi B1.

t) folgt gestrichen und exp. istes B1.

u) Octones B1.

v) regnaverunt B2.

w) Ytalie B1.

x) Branburgensis C.

y) Boemie B1.

z) Maguntuniensis B1.

a) palentinus B1.

b) Boemus B1.

c) hii B1.

p) über der Zeile B1.

q) Octone B1.

r) VI C.

s) Octonis B1.

t) legione über der Zeile korr. aus regione B1.

u) über der Zeile B1.

v) exosculatus B2.

w) über der Zeile B1.

x) Gillebertus A.

y) Ierusalem B1.

z) Florieicensis B1.

a) fehlt B3.

b) Iste B3, C.

c) fehlt A, B3, C.

d) über der Zeile B1.

e) Yspalim B1.

f) Yspanie B1.

g) Octonem B1.

h) post B1.

i) fehlt C.

j) Ierusalem B1.

k) folgt vite C.

l–l) longe fuit B1.

m) Ierusalem B1.

n) XLa B1.

o) Ierusalem B1.

p) trepitu B1.

q) fehlt B3.

r) ei C.

s) folgt et B1.

t) korr. aus abscidi B1.

u) deinde C.

v) sisterent C.

w) sepelirent B1.