Schillmann 3250

Carissimo in Christo filio .. regi Francie illustri.

Nuper dilecti filii magistri Symon dictus Matifas, archidiaconus in ecclesia Remensi, et Robertus de Aricuria, canonicus Parisiensis, cappellani nostri, ac frater Arnulphus, ordinis militie Templi Jerosolimitani, nuntii tui, latores presentium, cum litteris tuis ad sedem apostolicam venientes, a nobis ex parte tua, pro negotio Aragonie prosequendo, decimarum subsidium postularunt, quibus, cum fratribus nostris deliberatione prehabita, de ipsorum consilio certum dedimus super ipsa petitione responsum, prout in nostris per eosdem ad te directis litteris expressius continetur. Verum, quia iidem nuntii, post receptas a nobis litteras responsionem hujusmodi continentes, ob nonnulla que continebantur in eis, cum quibusdam ex ipsis fratribus contulerunt, subsidium in eisdem contentum litteris in universo modicum, et ex aliquibus conditionibus et exceptionibus subtractionibusque locorum nimium coartatum variis inductionibus pretendentes, iidem fratres nostri tuum negotium, cui deesse nolumus, ac nostrum, videlicet Sicilie, et alias perurgentes necessitates ecclesie, quibus deesse non possumus, complectentes in unum cum ipsis tuis nuntiis, ac prefati nuntii cum eisdem novum modum, per quem tibi, ut filio, amplior perveniat a matre subventio, nec ipsa ecclesia mater tua, tantis afflicta molestiis, tot injuriis lacescita, tantis inevitabilibus quodammodo necessitatibus coartata, se ipsam sub crudeli quodam negligentique silentio preteriret, in subventione hujusmodi assumpserunt. Profecto, fili carissime, serenitatem tuam volumus non latere quod, tum propter negotium regni Sicilie, in quo per invasionem quondam Petri olim regis Aragonum et injuriosam detemptationem Jacobi nati sui, tot injurias et molestias ibi et alibi in terris ecclesie, totque, occasione hujusmodi expensarum, quasi profluvia invita et immerita sustulit et portavit ecclesia, tum propter defensionem necessariam terre sue, et alias necessitates ecclesie, a tempore felicis recordationis Martini pape, predecessoris nostri, ipsa ecclesia invenitur importabili fere debitorum onere pregravata. Cogitur insuper et adhuc de prefata terra Sicilie cogitare sollicite, injusti detemptoris ejusdem injuria perdurante. Considera itaque filialiter, fili carissime, si in tot angustiis, tot pressuris negligere se possit ecclesia; attende si decenter ad tot incumbentia, removenda atque sublevanda dispendia oculum attente meditationis adhibeat; pensa quod a jure hoc habet etiam status inferior prelatorum, ut pro ingruentibus necessitatibus possint a suis subditis subsidia postulare; revolve tue mentis tueque filialis dilectionis archana, si ecclesie matri tue, de tuo proprio in tot angustiis, in tot necessitatibus subvenires. Habet hoc pro certo naturalis nexus amoris matris ad filium, filii ad parentem, ut necessitati filii materna dulcedo non desit, et in matris indigentia, pietas filialis materne non deficiat caritati. Nunc autem, fili, ad prefatum modum descendimus, qui est talis: videlicet quod, si de predicta responsione in premissis nostris contenta litteris celsitudo regia contenta non esset, concedatur tibi, pro ipsius Aragonie negotio prosequendo, decima trium annorum in regno Francie, ac in Lugdunensi, Viennensi, Bisuntina, Tarentasiensi et Eberdunensi civitatibus et diocesibus, earumque provintiis; in ea parte videlicet ejusdem provintie Eberdunensis que est extra comitatum Provintie et Folkalkeri, nec non in Leodiensi, Metensi, Virdunensi, et Tullensi civitatibus et diocesibus, ejus impositio differatur usque ad festum beati Johannis Baptiste proximo secuturum. Ita tamen quod de prefata decima, pro suis oneribus et necessitatibus, ducenta milia librarum turonensium romana habebit ecclesia. Ad que solvenda, Parisius vel in curia, in pecunia numerata, medietatem videlicet eorumdem ducentorum milium librarum turonensium in festo Resurrectionis dominice proximo futuro, postquam hujusmodi impositio prefate decime facta fuerit, et aliam medietatem in alio festo ejusdem Resurrectionis dominice post idem festum proximo subsequenti, te eidem ecclesie absque ulla exceptione, compensatione vel deductione ex occasione vel causa quacumque per tuas patentes litteras obligabis, vel, si magis elegeris, mercatores aliquos, de quibus et quorum obligationibus atque modis contenta sit ecclesia, facies obligari. Excludentur autem a prestatione prefate decime religiosa seu pia loca omnia et persone que in prefatis nostris litteris specialiter vel generaliter inveniuntur excepta. Modificatio quoque solutionis Cisterciensium, prout in eisdem continetur litteris, in ordinatione romane ecclesie remanebit. Si vero a prosecutione prefati negotii Aragonie desisti contingeret vel pax forsitan proveniret, quod erit vel supererit de ipsa decima in beneplacito et dispositione sedis apostolice remanebit. Fiet autem collectio ipsius decime per personas ecclesiasticas, prout ipsa ecclesia ordinabit. Et si super premissis interpretatio vel declaratio aliquis occurrerit facienda, predicte sedis beneplacito relinquetur. Ipsius autem concessio et impositio decime tunc procedent, cum conditiones predictas serenitas regia expresse et distincte duxerit acceptandas, confectis nichilominus super acceptatione et obligatione hujusmodi regiis patentibus litteris et expressis, eidem sedi ante concessionem et impositionem hujusmodi assignandis. Modo itaque predicto ad notitiam nostram per eosdem fratres adducto, et demum per nos cum eisdem et aliis fratribus nostris deliberatione habita diligenti, de ipsorum consilio respondemus. Quod si tu premissam responsionem nostram forsitan non acceptes, tibi, juxta premissum tractatum, sub conditionibus, exceptionibus, modificationibus modisque predictis, te implente ac perficiente quod supra premittitur, decimam trium annorum in eisdem regno, provinciis, civitatibus et diocesibus concedemus. Super premissis igitur regalis providentie magnitudo consulte deliberet, sue super hoc nobis voluntatis libitum, non per litteras generales de credentia, sed specialibus litteris regiis explicando. Nostre autem intentionis existit, in hiis super quibus sedem ipsam successu temporis duxeris requirendam, prout cum Deo poterimus, favorabiliter et benigne annuere votis tuis. Dat. Reate, VII kalendas octobris, anno primo.