Schillmann 3094

Dilectis filiis Loderengo, magistro, et capitulo, generalibus, necnon prepositis, prelatis et conventibus fratrum et sororum universarum domorum ordinis humiliatorum.

Per humilitatis exemplum ... Sane dudum, sicut accepimus, recolende memorie Innocentius papa III ... inter alia noscitur auctoritate apostolica statuisse ut in eodem ordine quatuor essent prepositi principales, de Rondanario, de Vicobaldono, de Vigalono videlicet et de Laude, ubi suas domos obtinet dictus ordo, quorum singuli annis singulis successive, uno scilicet anno unus, secundo secundus, tertio tertius et quarto quartus, universis domibus professionis vestre officium visitationis impenderent, et que statuenda vel corrigenda invenirent statuerent et emendarent, secundum Deum et ipsius ordinis instituta per sedem apostolicam approbata, dispositionem et potestatem super minores prepositos obtinentes, sicut in Cisterciensi ordine patres abbates in minoribus consueverunt abbatibus obtinere, et ipsi cum quatuor prelatis medii ordinis et totidem tertii, singulis annis ad minus generale capitulum convocarent, in quo ea que ad reformationem, statum et profectum religionis vestre spectarent sine contentione, salubriter et utiliter pertractarent. Quod si aliquis ex quatuor majoribus prepositis nominatis aliquid forte committeret, per quod ab administratione esset merito removendus, a reliquis tribus deponeretur, et administratione hujusmodi privaretur. Felicis quoque recordationis Gregorius papa nonus, predecessor noster, regulam vestram per dictum I. predecessorem tunc correctam, et apud sedem apostolicam reservatam, fecit suis litteris annotari, et postmodum pie considerans quod romanus pontifex correctioni subditorum immediate dicte sedi nequit, ut expedit, imminere, quondam Rogerio, suppriori fratrum predicatorum Bononiensi et collegis suis primo et deinde diversis prioribus et personis ejusdem ordinis predicatorum ac .. priori provinciali fratrum predicatorum in Lombardia per suas diversas litteras, ut monasteria exempta ordinis S. Benedicti, S. Marci et canonicos regulares cujuscumque professionis vel ordinis, humiliatos quoque et hospitalia, necnon et ecclesias et loca, in quibus correctio ad diocesanos non pertinebat, vel que in possessione libertatis existebant, in provincia Lombardie et quibusdam aliis partibus, omni anno, donec sibi placeret, semel et pluries, prout videretur expediens, privilegiis eorum et indulgentiis nequaquam obstantibus, visitanda commisit. Postmodum vero bone recordationis Innocentius papa IIII statuit ut in ordine vestro unus esset magister sub cujus regimine valeretis Deo et sancte romane ecclesie devote ac utiliter famulari, quique universo eidem ordini provideat et intendat, ac visitationis et correctionis super illo, tam in spiritualibus quam in temporalibus, plenam obtineat potestatem. Universis vero ipsius vestri ordinis domibus vel per se ipsum, si comode potuerit, alias autem per ydoneas personas in generali capitulo ad hoc electas, officium visitationis impendat et que statuenda vel corrigenda reppererit statuat et emendet secundum Deum et ipsius ordinis instituta. Electio vero et depositio ipsius magistri ad ipsius ordinis capitulum generale, prepositorum autem electorum ad preposituras ejusdem ordinis approbatio et amotio ad magistrum pertineat supradictum. Inhibuit etiam dictus predecessor I. ut nullus episcopus vel quelibet alia persona regularem electionem prepositi vel prelati ejusdem ordinis impediat, aut de instituendo vel destituendo eo qui pro tempore fuerit se aliquatenus intromittat. Cogitans etiam dictus predecessor I. de illis ecclesiis specialiter que ad romanam ecclesiam nullo mediante pertinebant, et intendens earum correctioni, cui per se propter occupationes varias imminere nequibat, plerumque aliquos deputare qui vice sua hujusmodi officium visitationis et correctionis exequerentur in ecclesiis nominatis, ipsum officium in predictis ordinibus et locis quondam fratri Stephano de predicto ordine predicatorum, capellano et penitentiario suo, duxit sub forma simili committendum. Supprior vero et college ac priores, persone et penitentiarius memorati, in domibus et locis vestri ordinis de predictis partibus Lombardie premissum visitationis et correctionis officium exercuerunt libere pluries, nullo alio dictum humiliatorum ordinem visitante. Alias etiam fratribus et personis vestri ordinis supplicantibus eidem predecessori I. pape IIII ut uni de fratribus suis fratres vestri ordinis custodie commendaret, cujus fulti patrocinio et consilio gubernati, possent firmius figere gressus suos, dictus predecessor I. hujusmodi sollicitudinem bone memorie Ottoni, episcopo Portuensi, commisit et etiam electionem factam de quondam fratre Bertrammo, tunc preposito domus S. Luce Brixiensis, in generalem magistrum vestri ordinis et presentatam sibi ab eisdem fratribus confirmandam ab eo de fratrum suorum consilio confirmavit; ac deinde statuit ut per omnes ordinis vestri domos et ecclesias unus in divinis cantandi et psallendi modus debeat observari; ac denique dicto Beltrammo viam universe carnis ingresso, generale capitulum vestri ordinis convenientes in unum, quondam Petrum, tunc ejusdem domus S. Luce prepositum, in magistrum predicti vestri ordinis canonice et concorditer elegerunt. Pie quoque memorie Alexander papa, predecessor noster, presentatam sibi electionem hujusmodi, quia invenit eam de persona ydonea canonice celebratam, de fratrum suorum consilio confirmavit; ac exposito postmodum sibi quod licet idem predecessor I. papa IIII, ut premittitur, statuisset ut hujusmodi modus cantandi et psallendi per omnes ejusdem ordinis domos et ecclesias servaretur, quia tamen quidam fratres vestri ordinis Mediolanensis civitatis et diocesis, consuetudinem Mediolanensis ecclesie imitantes, statutum hujusmodi non servabant, dictus predecessor Alexander magistro vestri ordinis per suas mandavit litteras ut predictos fratres civitatis et diocesis predictarum ad observationem ipsius statuti, consuetudine predicta nequaquam obstante, per censuram ecclesiasticam coartaret. Post hec bone memorie Gregorius papa X, predecessor noster, sancte recordationis Adriano pape, predecessori nostro, tunc S. Adriani diacono cardinali, curam et defensionem vestri ordinis ac omnium domorum et membrorum vestrorum tam spiritualiter quam temporaliter per litteras suas commisit, ut ibi ordinaret, statueret et faceret omnia per se vel per alium aut alios que ad correctionem, reformationem ac utilitatem vestram et domorum ac membrorum predictorum expedire videret, confirmandi specialiter electionem magistri supradictorum ordinum humiliatorum sibi ab eo concessa nichilominus potestate, qui demum hujusmodi fretus auctoritate, quia idem frater Petrus tunc magister regimini magisterii dicti vestri ordinis sponte cessit et renuntiavit expresse, te, fili magister, tunc prepositum domus de Mirasole, qui per concordem electionem vestri capituli generalis electus fueras in magistrum, canonice confirmavit, ac postea bone memorie Honorius papa, predecessor noster, vobis per litteras suas concessit quod magister vester, cum unanimiter et concorditer electus fuerit, libere administret, donec petendi et obtinendi confirmationem a sede apostolica, vel ab alio cui hoc esset per eam commissum habuerit facultatem; prout hec omnia tam in regestris quam in litteris dictorum predecessorum plenius continentur. Verum inter vos et venerabiles fratres nostros .. archiepiscopum Mediolanensem ac .. Brixiensem, .. Cumanum et quosdam alios episcopos, in quorum civitatibus et diocesibus domos vestri ordinis plures habetis, super eo quod asserunt vos, domos et loca ipsa eis fore subjecta, et super subjectione ac libertate hujusmodi, necnon visitatione, correctione ac procurationibus quas iidem ordinarii se debere in domibus et locis predictis habere contendunt, et quibusdam aliis articulis, diverse questionum et controversiarum materie sunt exorte, quarum occasione ordo predictus vester, qui olim florere in spiritualibus et habundare in temporalibus consuevit, gravia subiit onera expensarum, in eo etiam periit observantia regularis et antiqua elemosina, que affluenter erogabatur pauperibus, aliaque pietatis opera in eodem servari ordine consueta, sunt non modicum diminuta, sicque tum propter hoc, tum propter alias oppressiones et turbationes varias, prefatus ordo adeo in spiritualibus et temporalibus est collapsus, quod nisi per ipsius sedis providentiam succurratur eidem, vix adicere poterit ut resurgat. Cum igitur ex predictis litteris et commissionibus dictorum predecessorum nostrorum colligi possit quod ipsi predecessores vos pro exemptis hactenus habuerunt, nos quieti vestre in hac parte oportuno remedio providere volentes, ac omnem dubitationis, ambiguitatis et querele materiam funditus amputare, et nichilominus gratiam vobis facere specialem, vos ac successores vestros in ordine vestro Domino servituros et predictum ordinem vestrum, domos et loca vestra, cum omnibus bonis que impresentiarum rationabiliter possidetis aut in futurum prestante Domino poteritis adipisci, controversiis, questionibus seu litigiis quibuscumque super hoc hactenus suscitatis, et processibus, tam in causis conventionum, vel reconventionum, seu aliis quibuscumque coram quibusve judicibus seu auditoribus, hujusmodi occasione factis vel habitis, nequaquam obstantibus, ab archiepiscoporum, episcoporum et aliorum quorumcumque ordinariorum jurisdictione omnimoda prorsus eximimus de apostolice plenitudine potestatis. Decernentes vos et successores predictos et eundem ordinem vestrum, domos, loca et bona vestra predicta soli dumtaxat immediate romano pontifici et romane ecclesie subjacere; ac districtius inhibentes ne quis diocesanus vel ordinarius super visitatione, correctione, procurationibus aut earum exactione, sive aliis juribus, vos, successores vestros aut personas vestri ordinis predicti, cujuscumque dignitatis vel conditionis aut sexus existant, turbare vel molestare, sive in vos et successores ipsos aut domos et loca et eorum personas aliquam censuram ecclesiasticam exercere quoquo modo presumat. Nos enim omnes excommunicationum, suspensionum et interdicti sententias quas contra tenorem exemptionis et inhibitionem hujusmodi promulgari et processus quoslibet quos per quoscumque fieri et haberi contigerit, ex nunc decernimus irritos et inanes et nullius existere firmitatis. Ad indicium autem hujusmodi percepte a sede apostolica libertatis nobis et successoribus nostris duas libras auri annis singulis persolvetis. Volumus tamen quod in questionibus et litigiis preteritis jam inceptis, tam ipsis diocesanis seu ordinariis quam vobis, ratione dampnorum et expensarum seu quacumque alia occasione, si ea prosequi volueritis, jus agendi et defendendi ratione preteriti temporis reservetur; exemptione, decreto et inhibitione hujusmodi ex nunc in omnem eventum judiciorum nichilominus in perpetuum in suo robore duraturis; et si dicti ordinarii seu alii, aut vestrarum domorum seu locorum fundatores sive donatores aut benefactores vestri censum aliquem seu canonem aut aliam prestationem, aut jus patronatus seu confirmationis aut institutionis presentati in ecclesia seu ecclesiis vobis donatis, et in quibus jus patronatus habetis seu habebitis, sive quodlibet aliud jus in domibus, locis, aut aliis bonis vobis pia largitione concessis, sibi concessionis, fundationis et donationis tempore reservarunt, quo ad perceptionem et retentionem hujusmodi census vel canonis aut prestationis vel juris cujuscumque taliter reservati, per hoc nullum eis in posterum prejudicium generetur ... Dat. Reate, IIII nonas septembris, anno primo.